{"id":20993,"date":"2019-04-09T18:10:46","date_gmt":"2019-04-09T16:10:46","guid":{"rendered":"https:\/\/www.muscle-zone.pl\/blog\/?p=20993"},"modified":"2019-04-09T18:10:46","modified_gmt":"2019-04-09T16:10:46","slug":"rola-zywienia-w-stwardnieniu-rozsianym-przeglad-literatury","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.muscle-zone.pl\/blog\/rola-zywienia-w-stwardnieniu-rozsianym-przeglad-literatury\/","title":{"rendered":"Rola \u017cywienia w stwardnieniu rozsianym \u2013 przegl\u0105d literatury"},"content":{"rendered":"

Stwardnienie rozsiane jest przewlek\u0142\u0105 zapaln\u0105, neurodegeneracyjn\u0105 i demielinizacyjn\u0105 chorob\u0105 o\u015brodkowego uk\u0142adu nerwowego o pod\u0142o\u017cu autoimmunologicznym. Stanowi ona najcz\u0119\u015bciej wyst\u0119puj\u0105ce zaburzenie neurologiczne u m\u0142odych doros\u0142ych, zw\u0142aszcza kobiet, zwykle mi\u0119dzy 20. a 40. rokiem \u017cycia, chocia\u017c 3 \u2013 5 % wszystkich przypadk\u00f3w wyst\u0119puje ju\u017c przed 16. rokiem \u017cycia (wczesny pocz\u0105tek), a 3,4 \u2013 12,7 % dopiero po 50. roku \u017cycia (p\u00f3\u017any pocz\u0105tek). <\/strong><\/p>\n

Pomimo, i\u017c wieloczynnikowa etiologia choroby nie zosta\u0142a jeszcze w pe\u0142ni wyja\u015bniona, to wydaje si\u0119, \u017ce rozregulowanie \u00a0funkcjonowania uk\u0142adu immunologicznego organizmu, wynikaj\u0105ce z interakcji uwarunkowa\u0144 genetycznych i licznych czynnik\u00f3w \u015brodowiskowych, w tym geograficznych, zaka\u017anych oraz \u017cywieniowych jest kluczowe dla wyja\u015bnienia etiopatogenezy stwardnienia rozsianego. Omawianej chorobie neurologicznej towarzyszy proces autoimmunizacyjny<\/a> prowadz\u0105cy do przerwania bariery krew \u2013 m\u00f3zg, wyst\u0105pienia oko\u0142onaczyniowego zapalenia, uszkodzenia os\u0142onki mielinowej, uszkodzenia akson\u00f3w i post\u0119puj\u0105cej utraty neuron\u00f3w. Co wi\u0119cej, z jednej strony szerokie spektrum objaw\u00f3w stwardnienia rozsianego mo\u017ce by\u0107 uwarunkowane stanem od\u017cywienia organizmu i przyczynia\u0107 si\u0119 do zwi\u0119kszenia ryzyka niedo\u017cywienia w\u015br\u00f3d pacjent\u00f3w, a z drugiej strony problemy zdrowotne, \u015bci\u015ble zwi\u0105zane ze sposobem od\u017cywiania, \u00a0takie jak choroby uk\u0142adu sercowo-naczyniowego i zesp\u00f3\u0142 metaboliczny, kt\u00f3re s\u0105 cz\u0119sto obserwowane w populacji os\u00f3b chorych na t\u0119 chorob\u0119 autoimmunizacyjn\u0105, mog\u0105 prowadzi\u0107 do zaostrzenia choroby<\/a> [1, 2].<\/p>\n

\u017bywienie w stwardnieniu rozsianym<\/strong><\/h3>\n

Odnotowuje si\u0119, i\u017c wielu pacjent\u00f3w choruj\u0105cych na stwardnienie rozsiane eksperymentuje z alternatywnymi sposobami leczenia, kt\u00f3re obejmuj\u0105 r\u00f3wnie\u017c specjalne protoko\u0142y dietetyczne oraz suplementy diety, kt\u00f3rych skuteczno\u015b\u0107 dzia\u0142ania z regu\u0142y nie znajduje poparcia w dowodach naukowych [2]. W systematycznej pracy przegl\u0105dowej dotycz\u0105cej wp\u0142ywu \u017cywienia na stwardnienie rozsiane, kt\u00f3ra zosta\u0142a opublikowana niespe\u0142na dwa lata temu w czasopi\u015bmie Advanced in Nutrition<\/em>, na podstawie analizy 47 publikacji naukowych wykazano, i\u017c odpowiednia interwencja \u017cywieniowa mo\u017ce poprawi\u0107 przebieg jednostki chorobowej i stanowi\u0107 leczenie uzupe\u0142niaj\u0105ce w chorobie [1].<\/p>\n

Naukowcy zwr\u00f3cili szczeg\u00f3ln\u0105 uwag\u0119, \u017ce potencjalnie wa\u017cn\u0105 rol\u0119 w diecie chorych na stwardnienie rozsiane mo\u017ce odgrywa\u0107 w\u0142a\u015bciwa poda\u017c ryb, produkt\u00f3w pe\u0142noziarnistych, pokarm\u00f3w o niskiej zawarto\u015bci t\u0142uszczu, a tak\u017ce okre\u015blonych sk\u0142adnik\u00f3w pokarmowych, takich jak chocia\u017cby witaminy: A, D, B9, B12 oraz wielonienasycone kwasy t\u0142uszczowe omega-3. W jeszcze innej, stosunkowo \u015bwie\u017cej pracy przegl\u0105dowej stwierdzono, i\u017c spos\u00f3b od\u017cywiania pacjent\u00f3w ze stwardnieniem rozsianym mo\u017ce by\u0107 potencjalnym kofaktorem wp\u0142ywaj\u0105cym na kaskad\u0119 proces\u00f3w zapalnych<\/a> zachodz\u0105cych w organizmie, zar\u00f3wno w wyniku oddzia\u0142ywania na jego \u015bcie\u017cki molekularne, jak i sk\u0142ad mikrobioty jelitowej [2]. Autorzy niniejszej monografii doszli do wniosku, \u017ce pomimo ograniczonej liczby bada\u0144 prospektywnych na du\u017c\u0105 skal\u0119 i jednocze\u015bnie dobrze zaprojektowanych bada\u0144 klinicznych pozwalaj\u0105cych okre\u015bli\u0107 sprecyzowane wytyczne \u017cywieniowe w tej chorobie neurologicznej, to wa\u017cnym elementem leczenia jest dobrze skomponowana i zbilansowana dieta, obfituj\u0105ca w nienasycone kwasy t\u0142uszczowe, nierafinowane w\u0119glowodany, b\u0142onnik pokarmowy, przeciwutleniacze, witaminy oraz sk\u0142adniki mineralne.<\/p>\n

Analogicznie do dw\u00f3ch wspomnianych ju\u017c publikacji, inne niedawno opublikowane prace w tej materii s\u0105 zgodne, \u017ce czynniki \u015brodowiskowe, w tym dieta wp\u0142ywaj\u0105 istotnie na cz\u0119sto\u015b\u0107 wyst\u0119powania, przebieg i nasilenie stwardnienia rozsianego, oddzia\u0142uj\u0105c mi\u0119dzy innymi na procesy immunomodulacyjne<\/a> oraz neurodegeneracyjne zachodz\u0105ce w chorobie, niemniej jednak ze wzgl\u0119du na aktualnie ma\u0142\u0105 dost\u0119pno\u015b\u0107 dobrze zaprojektowanych bada\u0144 klinicznych trudno jest definitywnie okre\u015bli\u0107 skuteczno\u015b\u0107 okre\u015blonej interwencji \u017cywieniowej zwi\u0105zanej np. z przestrzeganiem diety paleolitycznej, diety \u015br\u00f3dziemnomorskiej, diety dr Swanka, czy protoko\u0142u dr Wahls [3, 4].<\/p>\n

Podsumowanie<\/strong><\/h3>\n

Maj\u0105c na uwadze aktualny stan wiedzy dotycz\u0105cy roli \u017cywienia w stwardnieniu rozsianym mo\u017cna wywnioskowa\u0107, i\u017c pomimo wielu atrakcyjnie brzmi\u0105cych protoko\u0142\u00f3w dietetycznych i wytycznych suplementacyjnych, kt\u00f3re mo\u017cna znale\u017a\u0107 czy to na licznych portalach internetowych, czy te\u017c w tre\u015bci niekt\u00f3rych wydanych ksi\u0105\u017cek podejmuj\u0105cych aspekt \u017cywieniowy w tej jednostce chorobowej, brakuje w chwili obecnej dla nich wsparcia w fachowej literaturze i zaleca si\u0119 tym samym zdroworozs\u0105dkowe podej\u015bcie do diety, kt\u00f3re nie zak\u0142ada drastycznych eliminacji zar\u00f3wno konkretnych sk\u0142adnik\u00f3w pokarmowych, jak i poszczeg\u00f3lnych grup produkt\u00f3w spo\u017cywczych.<\/p>\n