{"id":23824,"date":"2019-10-30T21:37:32","date_gmt":"2019-10-30T20:37:32","guid":{"rendered":"https:\/\/www.muscle-zone.pl\/blog\/?p=23824"},"modified":"2019-10-30T21:37:32","modified_gmt":"2019-10-30T20:37:32","slug":"dlaczego-gotowanie-w-zeliwnych-garnkach-moze-byc-niebezpieczne","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.muscle-zone.pl\/blog\/dlaczego-gotowanie-w-zeliwnych-garnkach-moze-byc-niebezpieczne\/","title":{"rendered":"Dlaczego gotowanie w \u017celiwnych naczyniach mo\u017ce by\u0107 niebezpieczne?"},"content":{"rendered":"

Obr\u00f3bka termiczna i przygotowanie posi\u0142k\u00f3w to czynno\u015bci, kt\u00f3re w\u0142a\u015bciwie wi\u0119kszo\u015b\u0107 z nas wykonuje na codzie\u0144. U\u017cywamy do tego r\u00f3\u017cnego rodzaju patelni, garnk\u00f3w, naczy\u0144, czy przyrz\u0105d\u00f3w kuchennych. Do\u015b\u0107 popularnym naczyniem bywa przyk\u0142adowo \u017celiwny garnek, w kt\u00f3rym szykowane s\u0105 potrawy wielosk\u0142adnikowe, zupy i tym podobne. Co ciekawe, okazuje si\u0119, \u017ce taka praktyka mo\u017ce nie\u015b\u0107 za sob\u0105 pewne ryzyko. Jakie?<\/strong><\/p>\n

Istniej\u0105 dowody, \u017ce gotowanie potraw w naczyniach \u017celiwnych istotnie zwi\u0119ksza w nich zawarto\u015b\u0107 \u017celaza (mo\u017cna nawet to odczu\u0107 organoleptycznie poprzez charakterystyczny metaliczny posmak). W jednym z bada\u0144 wzrost zawarto\u015bci \u017celaza w posi\u0142kach gotowanych w naczyniach \u017celaznych by\u0142 nawet od 12 do 44 razy wi\u0119kszy ni\u017c w posi\u0142kach przygotowanych w naczyniach aluminiowych [1]. To bardzo du\u017ca r\u00f3\u017cnica. Co wi\u0119cej, taki stan rzeczy realnie wp\u0142ywa na gospodark\u0119 \u017celazem.<\/a> W pracy Kulkarni SA i in., ju\u017c spo\u017cywanie jednej porcji potrawy przygotowanej w garnku \u017celiwnym dziennie przez 27 dzieci w wieku oko\u0142o 3 lat, w perspektywie 4 miesi\u0119cy doprowadzi\u0142o do wzrostu poziomu hemoglobiny o 7,9%. [2]. W badaniu Adish AA i in., w kt\u00f3rym wzi\u0119\u0142o udzia\u0142 407 etiopskich dzieci w wieku od 2 do 5 lat, korzystanie z \u017celiwnego naczynia przez 12 miesi\u0119cy doprowadzi\u0142o do wi\u0119kszego wzrostu st\u0119\u017cenia hemoglobiny, ni\u017c przy stosowaniu naczynia aluminiowego (\u015brednia zmiana: 1,7 g\/dL vs 0,4 g\/dL) [3].<\/p>\n

Wp\u0142yw przygotowania potraw w \u017celiwnych naczyniach na gospodark\u0119 \u017celazem jest wi\u0119c co najmniej realny i udokumentowany w literaturze naukowej.<\/p>\n

Czy mo\u017cna wi\u0119c je wykorzysta\u0107 do leczenia lub zapobiegania anemii z niedoboru \u017celaza?<\/h3>\n

No co\u017c, zwa\u017caj\u0105c na efekt jaki omawiana praktyka mo\u017ce za sob\u0105 nie\u015b\u0107, takie pytanie mo\u017ce si\u0119 nasuwa\u0107. Warto jednak zauwa\u017cy\u0107, \u017ce w\u0142a\u015bciwie nie wiemy ile miligram\u00f3w \u017celaza przeniknie z naczynia do potrawy i ile realnie go dostarczymy. Nie mamy wiedzy na temat wp\u0142ywu konkretnych naczy\u0144 (bior\u0105c pod uwag\u0119 ich wykonanie i obj\u0119to\u015b\u0107), czasu gotowania, temperatury, konkretnych pokarm\u00f3w znajduj\u0105cych si\u0119 w naczyniu, itd. Si\u0119gaj\u0105c po preparat z \u017celazem<\/a> dok\u0142adnie wiemy ile go dostarczamy i mamy na to wp\u0142yw. W przypadku naczynia \u017celiwnego ju\u017c niekoniecznie.<\/p>\n

Dlaczego mo\u017ce by\u0107 wi\u0119c niebezpieczne?<\/h3>\n

No w\u0142a\u015bnie z uwagi na wspomnian\u0105 niewiedz\u0119. Je\u017celi do potrawy przejdzie du\u017ca porcja \u017celaza, a my gotowa\u0107 w nich b\u0119dziemy cz\u0119sto i regularnie - mo\u017ce istnie\u0107 ryzyko nadmiaru tego pierwiastka. A pragn\u0119 przypomnie\u0107, \u017ce nasz organizm nie dysponuje mechanizmem pozwalaj\u0105cym pozby\u0107 si\u0119 z \u0142atwo\u015bci\u0105 nadmiaru \u017celaza. O ile nadmiar np. magnezu mo\u017cemy cz\u0119\u015bciowo usun\u0105\u0107 z moczem, o tyle \u017celaza ju\u017c nie. Warto r\u00f3wnie\u017c doda\u0107, i\u017c zagro\u017cenie nadmiern\u0105 akumulacj\u0105 \u017celaza dotyczy w szczeg\u00f3lno\u015bci m\u0119\u017cczyzn, ze wzgl\u0119du na brak comiesi\u0119cznej jego utraty (kt\u00f3ra wyst\u0119puje u kobiet w postaci menstruacji).<\/p>\n

Na w\u0142a\u015bciwo\u015bci \u017celiwnych naczy\u0144 powinni wi\u0119c szczeg\u00f3lnie zwr\u00f3ci\u0107 uwag\u0119 m\u0119\u017cczy\u017ani z wy\u017cszym ryzykiem nadmiernej akumulacji \u017celaza, spo\u017cywaj\u0105cy w niema\u0142ych ilo\u015bciach czerwone mi\u0119so, podroby lub\/i suplementuj\u0105cy preparaty witaminowo-mineralne<\/a> (nierzadko bardzo zasobne w \u017celazo), czy preparaty z \u017celazem. Bardzo uwa\u017ca\u0107 powinny r\u00f3wnie\u017c osoby dotkni\u0119te hemochromatoz\u0105.<\/p>\n