{"id":23904,"date":"2020-02-03T12:57:29","date_gmt":"2020-02-03T11:57:29","guid":{"rendered":"https:\/\/www.muscle-zone.pl\/blog\/?p=23904"},"modified":"2020-02-03T12:57:29","modified_gmt":"2020-02-03T11:57:29","slug":"prolaktyna-a-zaburzenia-jelitowe","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.muscle-zone.pl\/blog\/prolaktyna-a-zaburzenia-jelitowe\/","title":{"rendered":"Prolaktyna a zaburzenia jelitowe"},"content":{"rendered":"

Podwy\u017cszony poziom prolaktyny (PRL) mo\u017ce w spos\u00f3b wielop\u0142aszczyznowy odciska\u0107 swoje pi\u0119tno zar\u00f3wno na zdrowiu jak i na og\u00f3lnie poj\u0119tym komforcie \u017cycia. Ma\u0142o kto jednak zdaje sobie spraw\u0119 z tego, i\u017chiperprolaktynemia mo\u017ce potencjalnie sprzyja\u0107 nasileniu objaw\u00f3w charakterystycznych dla zespo\u0142u jelita dra\u017cliwego (IBS \u2013 irritable bowel syndrome). Mechanizm powy\u017cszej zale\u017cno\u015bci jest do\u015b\u0107 skomplikowany i obejmuje zaanga\u017cowanie hormonu peptydowego zwanego cholecystokinin\u0105 (CCK).<\/b><\/span><\/p>\n

Prolaktyna w telegraficznym skr\u00f3cie<\/b><\/span><\/h3>\n

Biologiczna role prolaktyny\u00a0 <\/span>jest do\u015b\u0107 wyj\u0105tkowa. Ot\u00f3\u017c mo\u017cna prowokacyjnie powiedzie\u0107, i\u017c hormon ten stymuluje procesy wzrostowe. Niestety owa \u201ehipertrofia\u201d nie obejmuje tkanki mi\u0119\u015bniowej. Prolaktyna pobudza rozw\u00f3j gruczo\u0142\u00f3w piersiowych i \u2013 jak sk\u0105din\u0105d sugeruje jej nazwa - stymuluje laktacj\u0119. \u0141atwo si\u0119 zatem domy\u015bli\u0107, i\u017c sekrecja tego hormonu naturalnie wzrasta w czasie ci\u0105\u017cy<\/a> i w okresie karmienia piersi\u0105. Niestety nieraz zdarza si\u0119 tak, \u017ce podwy\u017cszony poziom prolaktyny pojawia si\u0119 ni stad ni zow\u0105d powoduj\u0105c prawdziwy ba\u0142agan w organizmie. Opr\u00f3cz opisanej powy\u017cej roli prolaktyna pe\u0142ni bowiem tak\u017ce wiele funkcji w uk\u0142adzie nerwowym, wp\u0142ywaj\u0105c na nastr\u00f3j czy pop\u0119d seksualny, a co szczeg\u00f3lnie istotne w pewnej mierze wykazuje dzia\u0142anie przeciwstawne do hormon\u00f3w p\u0142ciowych.<\/span><\/p>\n

Nadmiar prolaktyny jest wi\u0119c istotnym problemem, a jego konsekwencje mog\u0105 okaza\u0107 si\u0119 wyj\u0105tkowo uci\u0105\u017cliwe, zar\u00f3wno w przypadku kobiet jak i m\u0119\u017cczyzn.<\/span><\/p>\n

Hiperprolaktynemia powoduje objawy podobne do tych jakie obserwowane s\u0105 w sytuacji niedoboru hormon\u00f3w p\u0142ciowych. W przypadku kobiety obserwuje si\u0119 deregulacj\u0119 cyklu menstruacyjnego, a nieraz ca\u0142kowity zanik miesi\u0105czki, a co za tym idzie - obni\u017cenie p\u0142odno\u015bci. Dodatkowo sprzyja\u0107 mo\u017ce wyst\u0119powaniu zamian sk\u00f3rnych (takich jak tr\u0105dzik). W przypadku m\u0119\u017cczyzn natomiast pojawia si\u0119 obni\u017cenie lub zanik libido, stany depresyjne, a tak\u017ce ginekomastia<\/a> \u2013 czyli rozrost tkanki sutka i id\u0105ce za nim powi\u0119kszenie piersi. Dodatkowo u obu p\u0142ci pojawi\u0107 si\u0119 mo\u017ce mlekotok oraz\u00a0 <\/span>zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej i mineralizacji ko\u015bci.<\/span><\/p>\n

Oczywi\u015bcie nie oznacza to, \u017ce prolaktyna jest \u201ez\u0142ym\u201d hormonem. Pe\u0142ni ona wa\u017cn\u0105 rol\u0119 tak w kobiecym jak i m\u0119skim organizmie (tak, to nie jest \u017cart \u2013 m\u0119\u017cczy\u017ani r\u00f3wnie\u017c potrzebuj\u0105 prolaktyny a modne ostatnio \u201ezbijanie\u201d jej do zera nie\u015b\u0107 mo\u017ce za sob\u0105 negatywne konsekwencje cho\u0107by w obr\u0119bie reakcji organizmu na bod\u017ace stresowe). <\/span><\/p>\n

Szkodliwy jest nadmiar prolaktyny, kt\u00f3ry bierze si\u0119\u2026 no w\u0142a\u015bnie \u2013 sk\u0105d?<\/b><\/span><\/h3>\n

Hiperprolaktynemia wywo\u0142ana mo\u017ce by\u0107 przez stosowanie niekt\u00f3rych farmaceutyk\u00f3w - w\u015br\u00f3d sportowc\u00f3w najcz\u0119\u015bciej s\u0105 to sterydy anaboliczno-androgenne, takie jak dekanian czy fenylopropionian nandrolonu, podobnie jednak dzia\u0142a\u0107 mog\u0105\u2026. wybrane leki przeciwdepresyjne. Wzrost poziomu prolaktyny obserwuje si\u0119 tak\u017ce w chorobach tarczycy<\/a> (w niedoczynno\u015bci), dlatego w przypadku stwierdzenia zaburze\u0144 pracy tego narz\u0105du warto zbada\u0107 poziom wspomnianego hormonu. W niekt\u00f3rych przypadkach nadmierna produkcja prolaktyny spowodowana jest przez gruczolaki przysadki m\u00f3zgowej lub inne guzy zlokalizowane wewn\u0105trz czaszki. Niekiedy czynnikiem spustowym jest stres, za\u017cywanie narkotyk\u00f3w i szereg innych bod\u017ac\u00f3w.<\/span><\/p>\n

Prolaktyna a cholecystokonina i\u2026 zaburzenia jelitowe<\/b><\/span><\/h3>\n

Cholecystokinin\u0119, ze wzgl\u0119du na jej kluczowe funkcje mo\u017cna by\u0142oby nazwa\u0107 regulatorem czynno\u015bci wydzielniczych uk\u0142adu pokarmowego [1;2]. Hormon ten stymuluje produkcj\u0119 i uwalnianie \u017c\u00f3\u0142ci, pobudza trzustk\u0119 do produkcji enzym\u00f3w trawiennych, a tak\u017ce zmniejsza perystaltyk\u0119 \u017co\u0142\u0105dka i jednocze\u015bnie \u2013 co niezwykle istotne w kontek\u015bcie IBS - pobudza perystaltyk\u0119 jelit [1;2]. Co ciekawe cholecystokinina wydzielana jest tak\u017ce w obr\u0119bie m\u00f3zgu (przez kom\u00f3rki podwzg\u00f3rza i wykazuje funkcje neuroprzeka\u017anika [1;2].<\/span><\/p>\n

No dobrze, ale co to ma wsp\u00f3lnego z IBS i hiperprolaktynemi\u0105?<\/b><\/span><\/h3>\n

Po pierwsze istniej\u0105 dowody, \u017ce poziom CCK u pacjent\u00f3w z IBS bywa istotnie podwy\u017cszony [3]. Istniej\u0105 dowody wskazuj\u0105cy na wyra\u017an\u0105 korelacj\u0119 pomi\u0119dzy poziomem CCK i sekrecj\u0105 peptydu uwalniaj\u0105cym prolaktyn\u0119 (PrRP). Okazuje si\u0119, \u017ce obwodowe podawanie CCK aktywuje neurony uwalniaj\u0105ce PrRP [4]. I teraz najwa\u017cniejsze: w przypadku hiperprolaktynemii powsta\u0142ej w wyniku aktywno\u015bci gruczolaka przysadki dochodzi\u0107 mo\u017ce do zwrotnego hamowania uwalniania PrRP (to troch\u0119 tak jak dochodzi do spadku produkcji LH i dalej \u2013 syntezy testosteronu w j\u0105drach gdy podawany jest testosteron z zewn\u0105trz), co w dalszej konsekwencji prowadzi\u0107 mo\u017ce do wzrostu produkcji CCK.<\/span><\/p>\n

Czy jednak powy\u017csza zale\u017cno\u015b\u0107 pomi\u0119dzy CCK a PRL faktycznie istnieje?<\/b><\/span><\/h3>\n

Fizjologia cz\u0142owieka jest na tyle skomplikowana, \u017ce tak przydatny w realiach dnia codziennego \u201ech\u0142opski rozum\u201d mo\u017ce nie ogarnia\u0107 minor\u00f3w i major\u00f3w rozmaitych manifestacji jej natury. Innymi s\u0142owy to, \u017ce co\u015b jest logiczne \u2013 nie musi oznacza\u0107 \u017ce jest prawdziwe, a nawet je\u015bli jest prawdziwe \u2013 nie musi oznacza\u0107, ze w og\u00f3lnym rozrachunku ma istotne znaczenie (je\u015bli komu\u015b wydaje si\u0119 to karko\u0142omne, to w istocie rzeczy\u2026 wcale takie nie jest, co po\u015brednio t\u0142umaczy\u0142em w osobnym artykule.<\/span><\/p>\n

Wracaj\u0105c jednak do meritum: na dzi\u015b dzie\u0144 brakuje niezbitych dowod\u00f3w potwierdzaj\u0105cych, i\u017c istnieje zale\u017cno\u015b\u0107 pomi\u0119dzy CCK a prolaktyn\u0105 mog\u0105ca si\u0119 manifestowa\u0107 zaburzeniami pracy przewodu pokarmowego<\/a>, tak wiec obracamy si\u0119 w kr\u0119gu hipotez. Tyle, \u017ce takowa zale\u017cno\u015b\u0107 jest na tyle prawdopodobna, \u017ce warto wzi\u0105\u0107 j\u0105 pod uwag\u0119 jako mo\u017cliw\u0105 w kontek\u015bcie post\u0119powania diagnostycznego i terapeutycznego przy IBS. Nale\u017cy bowiem podkre\u015bli\u0107, i\u017c:<\/span><\/p>\n

- u os\u00f3b z IBS cz\u0119sto poziom CCK jest podwy\u017cszony [3],<\/span><\/p>\n

- podwy\u017cszony poziom CCK wi\u0105\u017ce si\u0119 z nasileniem niekt\u00f3rych, uci\u0105\u017cliwych symptom\u00f3w IBS [5],<\/span><\/p>\n

- i najwa\u017cniejsze: literatura naukowa zna przypadki os\u00f3b w przypadku kt\u00f3rych podawanie lek\u00f3w obni\u017caj\u0105cych poziom prolaktyny automatycznie prowadzi\u0142o do drastycznego zmniejszenia nasilenia objaw\u00f3w charakterystycznych dla IBS.<\/span><\/p>\n

Jako swobodn\u0105 ciekawostk\u0119 dopowiem, i\u017c potwierdza to r\u00f3wnie\u017c moja praktyka zawodowa, gdzie podawanie bromokryptyny lub kabergoliny u pacjentek i pacjent\u00f3w borykaj\u0105cych si\u0119 z IBS i hiperprolaktynemi\u0105 prowadzi\u0142o do wyra\u017anego zmniejszenia nasilenia objaw\u00f3w takich jak b\u00f3le brzucha i biegunki. To kolejny dow\u00f3d na to, \u017ce w przypadku IBS wa\u017cne s\u0105 \u201ezintegrowane metody leczenia\u201d obejmuj\u0105ce wsp\u00f3\u0142prac\u0119 specjalist\u00f3w r\u00f3\u017cnych dziedzin.<\/span><\/p>\n

Co warto zatem zapami\u0119ta\u0107?<\/b><\/span><\/h3>\n