{"id":26427,"date":"2020-08-28T12:45:43","date_gmt":"2020-08-28T10:45:43","guid":{"rendered":"https:\/\/www.muscle-zone.pl\/blog\/?p=26427"},"modified":"2020-08-28T12:45:43","modified_gmt":"2020-08-28T10:45:43","slug":"wiekszy-brzuch-mniejszy-mozg","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.muscle-zone.pl\/blog\/wiekszy-brzuch-mniejszy-mozg\/","title":{"rendered":"Wi\u0119kszy brzuch = mniejszy m\u00f3zg"},"content":{"rendered":"

Nadwaga i oty\u0142o\u015b\u0107, zw\u0142aszcza w przypadku os\u00f3b m\u0142odych, postrzegane s\u0105 przede wszystkim jako nieprawid\u0142owo\u015bci rzutuj\u0105ce na estetyk\u0119 sylwetki. Dopiero w drugiej kolejno\u015bci bierze si\u0119 pod uwag\u0119 zdrowotne konsekwencje wynikaj\u0105ce z nadmiaru t\u0142uszczu zapasowego. Ma\u0142o tego, nawet je\u015bli ju\u017c uwarunkowania zdrowotne s\u0105 brane pod uwag\u0119, to g\u0142\u00f3wnie w odniesieniu do kondycji uk\u0142adu kr\u0105\u017cenia i zaburze\u0144 gospodarki glukozowej. Tymczasem przesadnie rozbudowana tkanka t\u0142uszczowa oddzia\u0142uje tak\u017ce na prac\u0119 m\u00f3zgu, zwi\u0119kszaj\u0105c ryzyko rozmaitych chor\u00f3b i zaburze\u0144, z kt\u00f3rych cz\u0119\u015b\u0107, co prawda, pojawi\u0107 si\u0119 mo\u017ce dopiero za kilka czy kilkana\u015bcie lat, ale cz\u0119\u015b\u0107 zaczyna doskwiera\u0107 bardzo szybko\u2026<\/b><\/span><\/p>\n

Oty\u0142o\u015b\u0107 a obj\u0119to\u015b\u0107 m\u00f3zgu<\/b><\/span><\/h3>\n

Istniej\u0105 przes\u0142anki, by uwa\u017ca\u0107, i\u017c m\u00f3zg os\u00f3b borykaj\u0105cych si\u0119 z nadmiern\u0105 mas\u0105 cia\u0142a konsekwentnie si\u0119\u2026 kurczy. W zasadzie to mo\u017cna wr\u0119cz m\u00f3wi\u0107 o dowodach wskazuj\u0105cych, i\u017c obj\u0119to\u015b\u0107 wielu wa\u017cnych obszar\u00f3w m\u00f3zgu u os\u00f3b oty\u0142ych jest mniejsza ni\u017c u os\u00f3b z prawid\u0142ow\u0105 mas\u0105 cia\u0142a [1-4]. Szczeg\u00f3lne w\u0142a\u015bciwo\u015bci kompresuj\u0105ce ma w tej materii tkanka t\u0142uszczowa trzewna<\/a>, zlokalizowana w centralnej cz\u0119\u015bci sylwetki wok\u00f3\u0142 narz\u0105d\u00f3w wewn\u0119trznych, <\/span>zatem w grupie ryzyka s\u0105 przede wszystkim m\u0119\u017cczy\u017ani<\/span> [4]. Tak, to nie jest \u017cart \u2013 m\u00f3zg os\u00f3b oty\u0142ych kurczy si\u0119 i z roku na rok jest coraz mniejszy! Wi\u0105\u017ce si\u0119 to ze zwi\u0119kszonym ryzykiem wyst\u0119powania demencji na staro\u015b\u0107, ale tak\u017ce z post\u0119puj\u0105cym spadkiem funkcji kognitywnych, przek\u0142adaj\u0105cych si\u0119 na obni\u017cenie komfortu \u017cycia \u201etu i teraz\u201d. M\u00f3wi\u0105c wprost, nawet w przypadku os\u00f3b stosunkowo m\u0142odych nadmierny poziom zat\u0142uszczenia cia\u0142a mo\u017ce prowadzi\u0107 do obni\u017cenia np. zdolno\u015bci koncentracji, kojarzenia i zapami\u0119tywania oraz skutkowa\u0107 mo\u017ce s\u0142abszym refleksem. Jakkolwiek temat nie wydawa\u0142by si\u0119 przesadzony, to wp\u0142yw oty\u0142o\u015bci na wielko\u015b\u0107 m\u00f3zgu nie jest jedynie swobodn\u0105 spekulacj\u0105, ale faktem potwierdzonym naukowo w badaniach z u\u017cyciem rezonansu magnetycznego. <\/span><\/p>\n

Do jakich dok\u0142adnie konsekwencji mo\u017ce to prowadzi\u0107?<\/b><\/span><\/h3>\n

S\u0105 dowody wskazuj\u0105ce, i\u017c u os\u00f3b oty\u0142ych dochodzi do konsekwentnego zmniejszania si\u0119 obj\u0119to\u015bci brzuszno-przy\u015brodkowej kory przedczo\u0142owej, widoczne r\u00f3\u017cnice rozci\u0105ga\u0142y si\u0119 pasmem do przedniego zakr\u0119tu obr\u0119czy i kory czo\u0142owo-biegunowej i wyst\u0119powa\u0142y tak\u017ce w bocznej korze potylicznej [4-6]. Wspomniane obszary odpowiadaj\u0105 za r\u00f3\u017cnorodne funkcje i zachowania, ale znamienne jest, \u017ce oddzia\u0142uj\u0105 na kontrol\u0119 autonomicznego uk\u0142adu nerwowego, podejmowanie decyzji i funkcjonowanie wykonawcze. Nie bez znaczenia jest tutaj wp\u0142yw na percepcj\u0119 bod\u017ac\u00f3w \u201emotywuj\u0105cych\u201d i\u00a0 <\/span>\u201enagradzaj\u0105cych\u201d oraz potencjalny rozw\u00f3j uzale\u017cnie\u0144. Warto te\u017c wspomnie\u0107, i\u017c tylne obszary potyliczne maj\u0105 kluczowe znaczenie dla takich funkcji, jak uwaga wzrokowa. Dzi\u015b nie ulega w zasadzie w\u0105tpliwo\u015bci, i\u017c oty\u0142o\u015b\u0107 jest zwi\u0105zana z przerzedzeniem kory m\u00f3zgowej w obszarach m\u00f3zgu odpowiadaj\u0105cych za funkcje poznawcze nawet w przypadku os\u00f3b stosunkowo m\u0142odych, nieborykaj\u0105cych si\u0119 z \u017cadnymi innymi chorobami zwi\u0105zanymi z oty\u0142o\u015bci\u0105 [5].<\/span><\/p>\n\n

Gorsza pami\u0119\u0107<\/b><\/span><\/h3>\n

Bior\u0105c pod uwag\u0119 fakt, i\u017c oty\u0142o\u015b\u0107 prowadzi do atrofii niekt\u00f3rych obszar\u00f3w m\u00f3zgu, nie powinien dziwi\u0107 fakt, i\u017c przek\u0142ada si\u0119 to na kondycj\u0119 kognitywn\u0105. Szczeg\u00f3lnie istotny jednak jest wp\u0142yw na pami\u0119\u0107 zar\u00f3wno w zakresie kodowania informacji, jak i p\u00f3\u017aniejszego ich odtwarzania. Wspomina\u0142em wcze\u015bniej o m\u0119\u017cczyznach, ale kobiet problem nie omija. Za przyk\u0142ad niech pos\u0142u\u017c\u0105 przeprowadzone badania naukowe z udzia\u0142em grupy pa\u0144 po menopauzie, kt\u00f3re potwierdzi\u0142y, i\u017c nadmiar tkanki t\u0142uszczowej os\u0142abia pami\u0119\u0107<\/a> [6]. Wynika to mi\u0119dzy innymi z aktywno\u015bci hormonalnej kom\u00f3rek t\u0142uszczowych oraz nasilonego stanu zapalnego. W zwi\u0105zku z powy\u017cszym zalecenia dotycz\u0105ce profilaktyki i leczenia kr\u00f3tkotrwa\u0142ych zaburze\u0144 pami\u0119ci obejmuj\u0105 normalizacj\u0119 masy cia\u0142a i wdro\u017cenie zdrowych nawyk\u00f3w \u017cywieniowych oraz zwi\u0119kszenie aktywno\u015bci fizycznej. Czy problem dotyka\u0107 mo\u017ce tak\u017ce os\u00f3b m\u0142odych? Okazuje si\u0119, \u017ce zdecydowanie tak [4;7;8].\u00a0 <\/span>C\u00f3\u017c, wygl\u0105da zatem na to, i\u017c osoby oty\u0142e, kt\u00f3rym zdarza si\u0119 nieraz zapomnie\u0107 poinformowa\u0107 dietetyka, i\u017c w trakcie realizacji za\u0142o\u017ce\u0144 zaplanowanej przez specjalist\u0119 diety zjad\u0142y co\u015b ekstra \u201ena mie\u015bcie\u201d, maj\u0105 dobr\u0105 wym\u00f3wk\u0119: ich pami\u0119\u0107 szwankuje i ma to przyczyn\u0119 zdrowotn\u0105\u2026 Jest ni\u0105 oty\u0142o\u015b\u0107.<\/span><\/p>\n

Sk\u0142onno\u015b\u0107 do depresji<\/b><\/span><\/h3>\n

Na podstawie dost\u0119pnych danych stwierdzi\u0107 nale\u017cy, \u017ce depresja zdecydowanie cz\u0119\u015bciej dotyka ludzi oty\u0142ych<\/a> ni\u017c os\u00f3b z prawid\u0142ow\u0105 mas\u0105 cia\u0142a. I nie, nie jest to \u201etylko korelacja\u201d. Mowa tutaj o zale\u017cno\u015bci przyczynowo-skutkowej maj\u0105cej do\u015b\u0107 skomplikowane pod\u0142o\u017ce. Zaburzenia nastroju mog\u0105 by\u0107 psychologiczn\u0105 konsekwencj\u0105 oty\u0142o\u015bci, co zwi\u0105zane jest m.in. z brakiem akceptacji w\u0142asnego wygl\u0105du i obni\u017ceniem poczucia w\u0142asnej warto\u015bci. Depresyjnie dzia\u0142a\u0107 mog\u0105 niekt\u00f3re pokarmy \u2013 ubogie w nieenergetyczne sk\u0142adniki \u017cywno\u015bci, a w zamian zasobne w izomery trans <\/i>nienasyconych kwas\u00f3w t\u0142uszczowych i w cukry rafinowane. W zasadzie mo\u017cna za\u0142o\u017cy\u0107, i\u017c deficyt niezb\u0119dnych sk\u0142adnik\u00f3w od\u017cywczych wyst\u0119puj\u0105cy w oty\u0142o\u015bci mo\u017ce mie\u0107 nawet wi\u0119ksze znaczenie dla ryzyka rozwoju depresji ni\u017c obecno\u015b\u0107 niekt\u00f3rych szkodliwych substancji w produktach kafeteryjnych. Temat \u201eniedo\u017cywienia w oty\u0142o\u015bci\u201d jest bez w\u0105tpienia ciekawy, ale te\u017c obszerny, a wi\u0119c po\u015bwi\u0119c\u0119 mu osobny artyku\u0142.<\/span><\/p>\n

\u201eUzale\u017cnienie\u201d od niezdrowych pokarm\u00f3w<\/b><\/span><\/h3>\n

W kontek\u015bcie oty\u0142o\u015bci i nadwagi m\u00f3wi si\u0119 te\u017c cz\u0119sto o \u201euzale\u017cnieniu od jedzenia\u201d. Zale\u017cno\u015b\u0107 dotyczy oczywi\u015bcie produkt\u00f3w i potraw o okre\u015blonej specyfice [8]. Najcz\u0119\u015bciej s\u0105 to artyku\u0142y o wysokiej i wyrazistej smakowito\u015bci b\u0119d\u0105cej wypadkow\u0105 z po\u0142\u0105cze\u0144 r\u00f3\u017cnych smak\u00f3w. Uzale\u017cniaj\u0105 zatem przede wszystkim produkty zarazem t\u0142uste i s\u0142one (zw\u0142aszcza je\u015bli poddane s\u0105 agresywnej obr\u00f3bce termicznej) oraz t\u0142uste i s\u0142odkie [8]. Okre\u015blenie \u201euzale\u017cnienie od jedzenia\u201d nie jest mo\u017ce do ko\u0144ca \u201enaukowe\u201d. Nie mo\u017cemy bowiem m\u00f3wi\u0107 o takiej zale\u017cno\u015bci jak ta wyst\u0119puj\u0105ca w przypadku narkotyk\u00f3w czy alkoholu, ale wspomniany termin wskazuje na pewn\u0105 prawid\u0142owo\u015b\u0107 i oddaje istot\u0119 rzeczy do\u015b\u0107 obrazowo. Najwa\u017cniejsze w omawianym kontek\u015bcie jest to, \u017ce osoby oty\u0142e potrzebuj\u0105 coraz wi\u0119kszych dawek bod\u017ac\u00f3w smakowych, a wi\u0119c i coraz wi\u0119kszych ilo\u015bci s\u0142odko\u015bci i t\u0142uszczu, aby odczuwa\u0107 w zwi\u0105zku z ich konsumpcj\u0105 przyjemno\u015b\u0107, co jest analogiczne do potrzeby stosowania coraz wi\u0119kszych dawek substancji odurzaj\u0105cych w przypadku wielu narkotyk\u00f3w. Uzale\u017cnienie od zasobnego w puste kalorie jedzenia ma charakter b\u0142\u0119dnego ko\u0142a \u2013 z jednej strony stanowi przyczyn\u0119 oty\u0142o\u015bci, z drugiej strony oty\u0142o\u015b\u0107 prowadzi do konsekwentnego pog\u0142\u0119biania problemu.<\/span><\/p>\n

Alzheimer<\/b><\/span><\/h3>\n

Nadmiar tkanki t\u0142uszczowej zwi\u0119ksza ryzyko wyst\u0119powania chor\u00f3b neurodegeneracyjnych takich jak cho\u0107by choroba Alzheimera<\/a>. Nie jest to jednak prosta zale\u017cno\u015b\u0107. Chorobom neurodegeneracyjnym sprzyja przede wszystkim <\/span>oty\u0142o\u015b\u0107 wyst\u0119puj\u0105ca w m\u0142odo\u015bci oraz w wieku \u015brednim<\/span>, w p\u00f3\u017aniejszych okresach \u017cycia poziom tkanki t\u0142uszczowej nie ma ju\u017c takiego znaczenia (niekt\u00f3re dane wskazuj\u0105 nawet na odwrotn\u0105 zale\u017cno\u015b\u0107 pomi\u0119dzy BMI a ryzykiem choroby Alzheimery u os\u00f3b starszych, cho\u0107 warto podchodzi\u0107 do\u0144 z pewnym dystansem) [9]. Jak ju\u017c wcze\u015bniej zosta\u0142o wspomniane, u os\u00f3b oty\u0142ych m\u00f3zg systematycznie si\u0119 kurczy, a owa atrofia dotyczy mi\u0119dzy innymi hipokampa [9; 10]. Spadek obj\u0119to\u015bci tej struktury m\u00f3zgowej jest w zasadzie predyktorem ryzyka rozwoju choroby Alzheimera [11].<\/span><\/p>\n

Podsumowanie<\/b><\/span><\/h3>\n

Nale\u017cy sobie zdawa\u0107 spraw\u0119, i\u017c niezdrowa dieta oraz jad\u0142ospis obfituj\u0105cy w s\u0142odycze i dania typu fast food przyczyniaj\u0105 si\u0119 nie tylko do problem\u00f3w natury estetycznej w postaci dodatkowej fa\u0142dki t\u0142uszczu na biodrach. Tkanka t\u0142uszczowa jest aktywna hormonalnie, przyczynia si\u0119 do rozwoju stanu zapalnego i obni\u017cenia odporno\u015bci organizmu, co stanowi zagro\u017cenie dla prawid\u0142owego funkcjonowania wielu tkanek, uk\u0142ad\u00f3w i narz\u0105d\u00f3w, w tym\u00a0 <\/span>r\u00f3wnie\u017c \u2013 m\u00f3zgu. Warto wiedzie\u0107, i\u017c spo\u017cywanie okre\u015blonych produkt\u00f3w \u017cywno\u015bciowych determinuje nie tylko wygl\u0105d i estetyk\u0119 sylwetki, ale tak\u017ce wp\u0142ywa na spos\u00f3b my\u015blenia, emocje i zachowanie. Tak wi\u0119c warto ju\u017c dzi\u015b zmieni\u0107 styl \u017cycia i podj\u0105\u0107 walk\u0119 z nadmiernymi kilogramami, bo bli\u017cej nieokre\u015blone \u201ekiedy\u015b\u201d (od Nowego Roku, od \u201epo wakacjach\u201d, od przysz\u0142ego poniedzia\u0142ku) mo\u017ce by\u0107 troch\u0119 za p\u00f3\u017ano.<\/span><\/p>\n