Maślan sodu a zdrowie – jak wpływa na organizm? 

Maślan sodu to istny eliksir zdrowia dla jelit. Ale nie tylko! Jest kilka właściwości maślanu sodu, które wykraczają poza jelita. Różne układy organizmu korzystają z przeciwzapalnych i przeciwutleniających właściwości kwasu masłowego, a badań nad właściwościami krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych stale przybywa. W tym artykule omówimy sobie właściwości maślanu sodu dla zdrowia jelit, mózgu i metabolizmu. Przeczytaj do końca!

W jaki sposób maślan sodu wspiera jelita?

Maślan sodu na jelita wpływa następującymi mechanizmami:

• stanowi źródło energii dla kolonocytów;
• działa przeciwzapalnie i regeneracyjnie;
• pozwala zachować integralność bariery jelitowej;
• moduluje skład mikrobiomu jelitowego;
• zwiększa rozwój bakterii zdolnych do wytwarzania SCFA.

Suplementy z maślanem sodu najczęściej stosuje się w IBS (zespół jelita drażliwego) i IBD (choroby zapalne jelit). Właśnie tych przypadłości dotyczy największa ilość badań klinicznych z udziałem maślanu sodu. Wielu ludzi decyduje się na suplementację maślanem sodu również w ramach profilaktyki lub walki z delikatnymi objawami jelitowymi, które jeszcze nie kwalifikują się na żadną diagnozę.

Ciekawe jest to, że wyższa podaż maślanu sodu zwiększa ilość bakterii, które go produkują. Tworzy to swego rodzaju pozytywne koło, gdzie dobre efekty się kumulują. Zazwyczaj miewamy obawy, że podawanie jakiejś substancji do organizmu może z czasem pogorszyć jego reakcję lub zmniejszyć wrażliwość. Relacja maślanu sodu i bakterii w jelitach jest zupełnie odwrotna i bardzo pozytywna.

Absolutnie najważniejszą właściwością jest to, że kwas masłowy stanowi źródło energii dla kolonocytów, czyli komórek budujących nabłonek jelita grubego. Dostarczając energii, wytwarza środowisko dla optymalnej regeneracji tkanki. Z odpowiednią dostępnością kwasu masłowego utrzymywana jest optymalna sprawność bariery jelitowej i połączeń ścisłych.

Maślan sodu dla zdrowia nie tylko jelit, ale i dla dobrego metabolizmu

Krótkołańcuchowym kwasom tłuszczowym przypisuje się coraz więcej ciekawych właściwości. Dużo się mówi m.in. o ich potencjale przeciwzapalnym i wspomagającym różne funkcje metaboliczne.

Opublikowane w 2019 roku wyniki badania na myszach dały interesujące wnioski, które do tej pory są często cytowane przez innych naukowców. Sprawdzano, jak dodatek maślanu sodu wpłynie na zmiany parametrów zdrowotnych myszy żywiących się dietą wysokotłuszczową. Zauważono tam, że towarzystwo maślanu sodu zmniejsza skalę destrukcyjnych zmian wywołanych niezdrową dla myszy dietą. Wskazywały na to mniejsze wzrosty poziomu triglicerydów wątrobowych, IL-6, TNFα i lipopolisacharydów. Maślan sodu pozwalał też zachować skład mikroflory jelitowej podobny do myszy utrzymującej dietę niskotłuszczową, nie dopuszczając do zmian w mikrobiomie pojawiających się przy diecie wysokotłuszczowej.

Kolejna interesująca publikacja analizuje wpływ maślanu sodu na niealkoholowe stłuszczenie wątroby u myszy. Tutaj maślan sodu poza oczekiwaną poprawą składu mikrobioty jelitowej dał też inne korzyści w postaci zahamowania wzrostu trójglicerydów, cholesterolu, enzymów wątrobowych, wskaźnika HOMA-IR.

Wiele wskazuje na to, że kwas masłowy jest multifunkcyjnym kwasem tłuszczowym, który przynosi korzyści dla różnych aspektów zdrowia.

Neuroprotekcyjne właściwości maślanu sodu świetnie działają na mózg

Mózg ma swą kwaterę z dala od jelit, a po drodze występuje kilka silnych barier. Mimo to maślan sodu wpływa również na zdrowie mózgu, a sugeruje to wiele publikacji naukowych. W tym aspekcie ważny jest jego wpływa na acetylację histonów. Są solidne doniesienia mówiące o roli maślanu sodu w profilaktyce demencji. Najpopularniejszą postacią demencji jest choroba Alzheimera. Badania na liniach komórkowych pokazały, że maślan może zapobiegać toksyczności niektórych czynników wiązanych z patogenezą Alzheimera. Mowa m.in. o agregacji beta-amyloidu, fosforylacji tau i prozapalnych właściwościach lipopolisacharydów.

Dawkowanie maślanu sodu

Popularny schemat dawkowania maślanu sodu wygląda następująco:

• dla dzieci powyżej 7 roku życia: 150 mg maślanu sodu raz dziennie;
• dla dorosłych: 150 mg maślanu sodu dwa razy dziennie.

Powyższy schemat jest respektowany przez specjalistów. Zdarza się jednak, że użytkownicy sami decydują się na zastosowanie większych dawek, zwiększając ilość kapsułek w ciągu dnia lub sięgając po preparat z większą ilością maślanu sodu w kapsułce.

Wybierz maślan sodu w mikrokapsułkach

Maślan sodu w czystej formie jest szybko trawiony. Większość zostanie strawiona już w górnym odcinku jelita cienkiego. Dla nas nie jest to pożądana sytuacja, ponieważ kwasu masłowego najbardziej potrzebujemy w jelicie grubym i to na całej jego długości.

Na szczęście dostępne są na rynku maślany sodu w tzw. mikrokapsułkach. Cząsteczki maślanu sodu pokryte są cienką otoczką, dzięki czemu zwiększają stabilność i mogą docierać do odległych zakamarków jelit. Dzięki mikrokapsułkowaniu można spodziewać się, że nawet 50% maślanu sodu przyjętego w suplemencie dotrze do jelita grubego.

Podsumowanie

Nie ma wątpliwości, że maślan sodu ma świetne działanie na zdrowie jelit, jednak okazuje się, że jeszcze nie wszystkie karty są na stole. Pojawiają się badania i publikacje naukowe, które wskazują na wiele korzyści kwasu masłowego wykraczających poza zdrowie jelit. Na ten moment najwięcej wiadomo o właściwościach neuroprotekcyjnych i wspomagających niektóre parametry metaboliczne.