Kiedy warto rozważyć suplementację Lactobacillus rhamnosus GG – część I 

Probiotyki definiuje się jako żywe mikroorganizmy, które po podaniu w odpowiednich ilościach przynoszą korzyści zdrowotne gospodarzowi. Korzystanie z probiotyków stało się coraz bardziej powszechne na całym świecie, co zbiegło się również z wyraźnie rosnącą w ostatnich latach liczbą publikacji naukowych z tego zakresu. Szacuje się obecnie, że już nawet ponad połowa pacjentów hospitalizowanych przyjmuje preparaty zawierające probiotyki. W dzisiejszych czasach, probiotyki są wykorzystywane w bardzo szerokim spektrum dolegliwości, począwszy od zapobiegania biegunce, poprzez stymulację układu odpornościowego, aż po wspomaganie leczenia chorób przewlekłych, w tym otyłości [1, 2].

Wybór odpowiedniego preparatu zawierającego probiotyki wydaje się być dość trudny, ponieważ w tym celu bierze się na ogół pod uwagę szereg rozmaitych czynników, m.in.: skuteczność działania specyficzną dla określonego szczepu bakterii w odpowiedniej dawce i specyficzną dla konkretnej jednostki chorobowej, różnice w mechanizmach działania dla różnych szczepów bakterii probiotycznych, różnice w procesach produkcyjnych i kontroli jakości produktów, jak również zróżnicowanie w międzynarodowych wymogach regulacyjnych [1, 2].

Lactobacilllus rhamnosus GG a dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego

Z całą pewnością do grupy najczęściej stosowanych preparatów probiotycznych na rynku ogólnoświatowym zalicza się produkty zawierające w swoim składzie szczep Lactobacillus rhamonsus GG (ATCC 53103). W systematycznej pracy przeglądowej i metaanalizie obejmującej 12 randomizowanych kontrolowanych badań klinicznych wykazano, że suplementacja Lactobacillus rhamnosus GG jest skuteczna w zapobieganiu biegunce związanej ze stosowaniem antybiotyków zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Opierając się na dotychczas opublikowanych badaniach w tej materii, uznaje się za właściwe wczesne rozpoczęcie podawania LGG, najlepiej jednocześnie z leczeniem antybiotykami, przed wystąpieniem niekorzystnej modyfikacji składu mikrobioty jelitowej i nadmiernym wzrostem bakterii patogennych w przewodzie pokarmowym. Uważa się również, że należy kontynuować podawanie LGG przynajmniej przez okres trwania antybiotykoterapii, jednak wciąż pozostaje niejasne na jak długo po zakończeniu leczenia [3].

W innej metaanalizie w której dokonano analizy 15 randomizowanych kontrolowanych badań klinicznych o łącznej liczbie uczestników wynoszącej blisko 3 tysiące dowiedziono, że Lactobacillus GG jest skuteczny w leczeniu ostrego nieżytu żołądkowo-jelitowego. W badaniu zaobserwowano, że stosowanie LGG w wysokiej dawce ≥ 10¹⁰ CFU na dzień, zmniejsza czas trwania biegunki u dzieci, w szczególności u pacjentów hospitalizowanych, jak i leczonych ambulatoryjnie pochodzących z Europy [4]. Co więcej, wykazano, że przyjmowanie LGG może również korzystnie wpływać na obniżenie ogólnej częstości występowania zapalenia żołądka i jelit u dzieci związanego z zakażeniem rotawirusem [5].

W jeszcze innej pracy odnotowano, że suplementacja Lactobacillus rhamnosus GG może poprawiać skuteczność leczenia bólu brzucha związanego z czynnościowym zaburzeniem przewodu pokarmowego, w szczególności u dzieci z zespołem jelita nadwrażliwego. W niniejszej metaanalizie zaobserwowano, że stosowanie u dzieci LGG przyczyniło się zmniejszenia zarówno częstotliwości, jak i intensywności bólu brzucha, a także zwiększyło odsetek osób pozytywnie reagujących na leczenie, które definiowane było poprzez całkowity brak bólu, bądź zmniejszenie jego natężenia [6].

W drugiej części artykułu omówione zostaną kolejne możliwości skutecznego zastosowania szczepu Lactobacillus rhamonsus GG poparte dowodami naukowymi oraz dokonane zostanie podsumowanie wszystkich wskazań.

Piśmiennictwo:  

1. Sniffen J.C., McFarland L.V., Evans C.T. i wsp.: Choosing an appropriate probiotic product for your patient: An evidence-based practical guide. PLoS One. 2018 Dec 26;13(12):e0209205. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6306248/
2. McFarland L.V., Evans C.T., Goldstein E.J.C.: Strain-Specificity and Disease-Specificity of Probiotic Efficacy: A Systematic Review and Meta-Analysis. Front Med (Lausanne). 2018 May 7;5:124. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5949321/
3. Szajewska H., Kołodziej M.: Systematic review with meta-analysis: Lactobacillus rhamnosus GG in the prevention of antibiotic-associated diarrhoea in children and adults. Aliment Pharmacol Ther. 2015 Nov;42(10):1149-57. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/apt.13404
4. Szajewska H., Skórka A., Ruszczyński M. i wsp.: Meta-analysis: Lactobacillus GG for treating acute gastroenteritis in children--updated analysis of randomised controlled trials. Aliment Pharmacol Ther. 2013 Sep;38(5):467-76. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/apt.12403
5. Szajewska H., Wanke M., Patro B.: Meta-analysis: the effects of Lactobacillus rhamnosus GG supplementation for the prevention of healthcare-associated diarrhoea in children. Aliment Pharmacol Ther. 2011 Nov;34(9):1079-87. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/j.1365-2036.2011.04837.x
6. Horvath A., Dziechciarz P., Szajewska H.: Meta-analysis: Lactobacillus rhamnosus GG for abdominal pain-related functional gastrointestinal disorders in childhood. Aliment Pharmacol Ther. 2011 Jun;33(12):1302-10. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/j.1365-2036.2011.04665.x