I Trymestr: Zaszłam w ciąże – co dalej? 

Mimo, że ciąża w moim przypadku była planowana muszę szczerze się przyznać, że doświadczyłam szoku oraz nawet uczucia paniki i lęku, kiedy zobaczyłam 2 kreski na teście, gdyż nie oczekiwałam i nie byłam przygotowana psychicznie do tego, że do zapłodnienia dojdzie aż tak szybko. Wiem, śmiesznie to brzmi, ale zrozumieją to osoby, których ciąża tak samo „zaskoczyła” lub które znają całą moją historię i wiedzą przez jakie zdrowotne tarapaty swojego czasu przeszłam, w tym tarapaty hormonalne.

Mówiąc o tym, że zaszłam w ciąże bardzo szybko mam na myśli, że za pierwszym razem, czyli w pierwszym cyklu menstruacyjnym, kiedy stwierdziliśmy z mężem, że minęło po ślubie wystarczająco czasu i w sumie nic nie stoi na przeszkodzie, aby poszerzyć rodzinkę. Ze względu na charakter swojej działalności (pracę z kobietami, które często się starają o ciąże zdecydowanie średnio powyżej trzech cykli menstruacyjnych, aż do sześciu czy nawet dwunastu cykli) i wiedzę oraz świadomość, którą posiadam, zdawałam sobie sprawę jakim skomplikowanym procesem jest „cud poczęcia” o czym mówiłam w poprzednim tygodniu - proces zajścia w ciążę nie jest ani prosty, ani szybki jak się może wydawać.

A jednak… się zdarza. Dlatego jednocześnie poczułam ogromną radość i wdzięczność za to, że jestem zdrowa i płodna (a raczej jesteśmy z mężem), ale też ogromny strach, a w mojej głowie „słyszałam” setki panicznych myśli – co teraz… jak jeść… jak żyć… jak trenować… co jest prawdą, a co mitem… jaki musi być następny krok…o Jezu! przez pierwsze 4 tygodnie ciąży robiłam takie ciężkie treningi! czy nie uszkodziłam ciąży…czy nie zrobiłam nic co by mogło uszkodzić rozwój zygoty oraz proces zagnieżdżania się zarodka w ścianach macicy…muszę jak najszybciej udać się go ginekologa! Po ogarnięciu natłoku tych wszystkich myśli szybko się ubrałam i od razu poleciałam do empiku i kupiłam z 10 książek różnych autorów na temat przebiegu ciąży – istne wariactwo, ale każda kobieta, która była w ciąży chyba w tym momencie się uśmiechnie do siebie.

Ze względu na powyższe, w skali następnego miesiąca, w czterech artykułach, nagraniach na YT oraz lajfach będę poruszać najważniejsze (według mnie) kwestię dotyczące przebiegu oraz postępowania w ciągu I trymestru.

I TRYMESTR – OD ZYGOTY DO ZARODKA I PŁODU

Często używam określenia I, II, III trymestr totalnie zapominając, że większość par (które jeszcze nie przechodziły ciąże) nie wie co się kryje za tymi pojęciami, które tygodnie ciąży podlegają pod każdy z trymestrów oraz co się w tych poszczególnych tygodniach oraz trymestrach dzieje z rozwojem zarodka a następnie płodem.

JAK SIĘ OKREŚLA WIEK CIĄŻOWY?

W momencie, kiedy zobaczycie pozytywny test ciążowy do tego, aby określić wiek ciąży używa się regułę Naegelego, która za pierwszy dzień ciąży przyjmuje pierwszy dzień cyklu, czyli pierwszy dzień miesiączki w cyklu, w którym następna miesiączka się nie pojawiła.

Wiadomo jednak, że do teoretycznego zapłodnienia może dojść dopiero mniej więcej w 3 tygodniu wieku ciążowego, gdyż w 1 tygodniu wedle powyższej reguły mamy początek i koniec miesiączki, dzięki czemu organizm dopiero się przygotowuje do kolejnego cyklu reprodukcyjnego, czyli do owulacji oraz ewentualnego zapłodnienia. W 2 tygodniu na skutek rozwoju pęcherzyka dominującego coraz bardziej zbliżamy się owulacji oraz produkujemy estrogeno-zależny śluz, dzięki któremu ułatwia się przeżycie oraz droga plemników do komórki jajowej, która lada moment ma się uwolnić z dojrzałego pęcherzyka Graffa. Dopiero mniej więcej w 3 tygodniu ciąży dochodzi do owulacji i zapłodnienia – choć dokładnego momentu zapłodnienia nie zna nikt i zawsze są wyjątki z reguły, niektóre kobiety mają owulację szybciej, niektóre później, dlatego aby wyliczyć czas porodu z dokładnością +/- 2 tygodnie używa się powyższej reguły.

Pierwszy trymestr kończy się wraz z zakończeniem 13TC oraz początkiem 14TC.

• NORDIC NATURALS Prenatal DHA 180 softgels
  
  Dodaj do koszyka
  Tania wysyłka od 9,99 PLN!
• SEEKING HEALTH Optimal Prenatal 546g
  
  Dodaj do koszyka
  Tania wysyłka od 9,99 PLN!

OD ZYGOTY DO ZARODKA I PŁODU

Dla prawidłowego rozwoju narządów wewnętrznych płodu kluczowy jest I trymestr ze względu na to, że 6-10 tygodnie ciąży wedle wspomnianej wyżej reguły są okresem intensywnej organogenezy.

Poniższa grafika przedstawia tzw. okres przedimplantacyjny, który dotyczy przebiegu 1 tygodnia od momentu zapłodnienia, czyli momentu, w którym komórka jajowa połączyła się z plemnikiem tworząc zygotę. W tym okresie (tydzień po zapłodnieniu, czyli ok. między 3 a 4 tygodniem ciąży według reguły Naegelego) zygota wędruje z jajowodu do jamy macicy ulegając licznym podziałom, aby następnie się w niej zagnieździć.

Dwa tygodnie po zapłodnieniu, czyli z początkiem ok 5TC, z pewnym trudem, ale już na USG można zobaczyć pęcherzyk ciążowy składający się z zarodka oraz pęcherzyka żółtkowego. W tym tygodniu również zaczyna się formować łożysko. Zarodek w tym okresie wygląda raczej jako kropeczka w postaci malutkiej grudki tkanek, ale ta „kropeczka” już ma tzw. listki zarodkowe (endodermę, mezodermę oraz ektodermę) z których powstaną różne narządy:

1. Z warstwy wewnętrznej, czyli endodermy – wykształcić się ma układ trawienny wraz z trzustką, żołądek, jelito, wątroba, tarczyca, układ oddechowy, pęcherz i cewka moczowa;
2. Z warstwy zewnętrznej, czyli ektodermy – wykształcić się mają włosy, skóra, paznokcie, szkliwo zębów, soczewki oczu, mózg i układ nerwowy;
3. Z warstwy wewnętrznej, czyli mezodermy – wykształcić się ma serce, szkielet, mięśnie, narządy rodne, naczynia krwionośne.

Niesamowite co? Poniżej wklejam swoje pierwsze USG właśnie z 5 tygodnia ciąży.

W 6TC już często można usłyszeć bicie serduszka zarodka i w tym tygodniu mniej więcej zamyka się cewka nerwowa o której wspominałam w ramach projektu Julia Radzi poruszając niesamowicie ważną tematykę spożycia folianów parę tygodni wcześniej.

Kończąc 10TC, a rozpoczynając 11TC zarodek już wchodzi w tzw. okres płodowy, który trwa aż do porodu oraz w trakcie, którego wykształcone w okresie organogenezy narządy dalej rosną i rozpoczynają swoją pracę, przygotowując się w ten sposób do życia.

W 13TC zaczyna funkcjonować łożysko, które przejmuje produkcje hormonów (m.in. progesteronu czy estradiolu) zastępując czynność ciałka żółtego ciążowego, oraz dzięki któremu płód będzie otrzymywać z krwią tlen, składniki odżywcze, witaminy oraz oddawać zbędne produkty przemiany materii.

CO DALEJ?

Po powyższym wstępnie teoretycznym co do oznaczania wieku ciąży oraz paru kluczowych informacji dotyczących 1 trymestru teraz postaram się wymienić, numerując, najważniejsze według mnie pierwsze kroki, które trzeba podjąć po pozytywnym wyniku domowego testu ciążowego, każdy z których ciut dokładniej omawiam na poniższym nagraniu na YT (wkleić link pod wszystkimi punktami, które wymienię):

1. Udać się do laboratorium i zrobić test stężenia ludzkiej gonadotropiny kosmówkowej hCG z krwi;
2. Między 6-10 TC pierwsza wizyta u ginekologa, który ma:

- potwierdzić ciąże np. za pomocą USG;

- założyć kartę ciąży;

- przeprowadzić dokładny wywiad;

- zlecić odpowiednie badania dla I trymestru ciąży.

3. Pójść na konsultację stomatologiczną;
4. Przyjść na kontrolną wizytę do lekarza;
5. Udać się na konsultację do dietetyka i/lub trenera (jeśli jesteś kobieta trenującą), którzy się zajmują i specjalizują w prowadzeniu kobiet ciężarnych.

JAK CZĘSTO OD TERAZ BĘDZIESZ SIĘ WIDZIEĆ Z LEKARZEM?

Polskie Towarzystwo Ginekologiczne rekomenduje, aby w trakcie całej ciąży było ok. 8 wizyt, mniej więcej raz na miesiąc. Czasami się zdarza, że takich wizyt będzie więcej, czasami mniej.

Warto według mnie nie zwlekać z pierwszą wizytą jak również pamiętać o późniejszych regularnych wizytach kontrolnych u specjalistów i dbać o siebie tak dobrze jak tylko potrafimy, ze względu na to, że:

1. I trymestr jest okresem intensywnego powstawania narządów (w II trymestrze np. rozwój płodu jest bardzo interesujący, ale nie tak intensywny jak w I trymestrze - nie zmienia się z tygodnia na tydzień aż tak bardzo jak w trymestrze I). Ze względu na powyższe w tym czasie płód jest najbardziej narażony na działanie tzw. czynników teratogennych (szkodliwych dla jego rozwoju) i na powstawanie licznych wad rozwojowych.
2. Wiele par nie mówi o ciąży, dopóki nie wkroczy w II trymestr nie bez przyczyny. Statystki pokazują, że poronienie (do 20 TC) dotyczy aż ok 15% rozpoznanych ciąż. Ogólnie statystyki podają liczbę bardzo wczesnych poronień nawet w 40% ciąż, duża część z których się odbywa zanim kobiet się zorientuję, że jest w ciąży. Jeśli chodzi o ciąże rozpoznane - szacuje się, że aż ok. 80% poronień to są poronienia wczesne dotyczące 1 trymestru, z czego aż 50% z nich występują przez 4TC czyli przed implantacją zarodka. Tylko ok 1% całości poronień następuje po zakończeniu 1 trymestru. Wiele przypadków i przyczyn poronień są poza naszą kontrolą, natomiast jest dużo potencjalnych przyczyn, na które wpływ mamy i które możemy usunąć zanim dojdzie do tragedii będąc pod opieką dobrego specjalisty. Ten niesamowicie przykry i bolesny dla par których dotyka/dotknął problem jednak zasługuje na osobny wpis.