Korzyści dla zdrowia wynikające ze spożycia kwasów omega 3 

Kwasy omega 3, szczególnie EPA i DHA, które obficie występują w tłustych rybach morskich, znane są z wielu wspaniałych korzyści zdrowotnych. Wszystko wskazuje na to, że z ich właściwości korzystamy przez całe życie – od okresu płodowego aż do późnej starości. Korzyści jest multum, jednak najważniejsze dotyczą kontroli stanów zapalnych oraz wpływu na zdrowie mózgu, serca i na odporność. W tym artykule poznasz szczegóły działania kwasów omega 3 i korzyści zdrowotne, jakie były zauważane w badaniach.

Omega 3 – korzyści zdrowotne

DHA i EPA odgrywają ważną rolę w sygnalizacji komórkowej, ekspresji genów i produkcji mediatorów lipidowych, głównie poprzez zmiany na poziomie błony w różnych typach komórek i tkanek.

Zwiększone spożycie EPA i DHA powoduje większy udział tych kwasów tłuszczowych w fosfolipidach błonowych komórek zaangażowanych w stan zapalny. Ma to wiele skutków. Po pierwsze, błony komórkowe stają się bardziej płynne, co wpływa na zachowanie kilku białek błonowych, w tym na ich agregację w platformy sygnalizacyjne, tak zwane tratwy lipidowe. W rezultacie przekazywanie sygnałów zapalnych w komórkach, na przykład z lipopolisacharydów lub nasyconych kwasów tłuszczowych zostaje osłabione. To skutkuje zmniejszoną aktywacją prozapalnych czynników transkrypcyjnych.

Drugim skutkiem zwiększonego poziomu EPA i DHA w błonach komórek zapalnych jest to, że częściowo zastępują one kwas arachidonowy. Dzięki temu zmniejsza się wytwarzanie zapalnych eikozanoidów.

Główną korzyścią uzupełniania kwasów omega 3 w diecie jest możliwość zapobiegania wielu schorzeniom i problemom zdrowotnym, szczególnie związanym z postępującym wiekiem. Mają uniwersalne właściwości i bardzo bezpieczne działanie, dzięki czemu niemalże każdy powinien się nimi zainteresować.

Kwasy omega 3 a mózg

W ostatnich latach coraz więcej uwagi zbiera wpływ kwasów omega 3 na układ nerwowy i jego choroby. DHA jest głównym kwasem tłuszczowym w fosfolipidach błonowych istoty szarej mózgu i stanowi około 25% wszystkich kwasów tłuszczowych w ludzkiej korze mózgowej oraz 50% wszystkich wielonienasyconych kwasów tłuszczowych w ośrodkowym układzie nerwowym.

Pewne obserwacje poczyniono w kontekście wpływu EPA i DHA na ryzyko i przebieg choroby Alzheimera. Wykazano, że u pacjentów z tą chorobą występuje niedobór DHA, a suplementacja EPA i DHA nie tylko odwraca ten niedobór, ale może także poprawiać funkcjonowanie poznawcze u pacjentów z bardzo łagodną postacią choroby Alzheimera.

Kwasy omega 3 a serce

EPA i DHA mogą wpływać na wiele aspektów czynności układu sercowo-naczyniowego, w tym stany zapalne, choroby tętnic obwodowych, poważne zdarzenia wieńcowe i działanie przeciwzakrzepowe. Spożywanie 2 g dziennie sumy EPA i DHA pomaga utrzymać dobry poziom triglicerydów we krwi i prawidłowe ciśnienie krwi.

Z przeglądu badań wynika, że spożywanie kwasów tłuszczowych omega 3 wiąże się z poprawą czynności układu sercowo-naczyniowego pod względem właściwości przeciwzapalnych, przebiegu choroby tętnic obwodowych, redukcją poważnych incydentów wieńcowych i lepszym działaniem przeciwpłytkowym w obliczu oporności na aspirynę lub zmniejszonej reakcji na klopidogrel.

Kwasy omega 3 a oczy

DHA jest najobficiej występującym kwasem tłuszczowym omega-3 w siatkówce. Ten kwas tłuszczowy dla oka ma podobne znaczenie jak dla mózgu. W literaturze fachowej najwięcej uwagi poświęcono temu, jak suplementacja omega 3 wpływa na zespół suchego oka. W co najmniej kilkunastu badaniach zauważono zadowalające efekty, a zalecenie suplementacji omega 3 jest częstą praktyką wśród optometrystów.

Kwasy omega 3 a ciąża

Matka musi zadbać o odżywienie swojego organizmu, by ten mógł odpowiednio odżywiać organizm rozwijającego się płodu. W ciąży szczególne znaczenie ma kwas DHA. Jest on transportowany do płodu przez łożysko, a badania pokazują, że ilość DHA przyjmowanego przez płód jest pozytywnie skorelowana z poziomem spożycia tego kwasu tłuszczowego przez matkę.

Najczęściej podczas ciąży rekomenduje się suplementację 250 lub 500 mg kwasu DHA, co zależy m.in. od wyjściowej jakości diety. Tych rekomendacji nie warto ignorować, ponieważ DHA odgrywa bardzo ważną rolę w rozwoju układu nerwowego płodu. Szczególnie w trzecim trymestrze bardzo duże ilości DHA kumulują się w tkankach płodu.

DHA stosuje się nie tylko podczas ciąży, ale często też noworodkom już po narodzinach, od pierwszych dni życia.

Dawkowanie kwasów omega 3

Najwięcej korzyści przynoszą dawki przynajmniej 2000 mg sumy kwasów EPA i DHA. Górnym limitem z kolei jest wartość 5000 mg dziennie.

W jednych aspektach korzystniejszy jest kwas DHA (np. zdrowie mózgu i oczu), w innych EPA (np. zdrowie serca), więc najszersze spektrum korzyści można uzyskać, suplementując mieszankę obu kwasów.

Optymalne dawki na przykładzie kilku różnych suplementów:

• Apollo’s Hegemony Fish Oil – 4 kapsułki dziennie (330 mg EPA i 220 mg DHA w każdej kapsułce) – łącznie 2200 mg sumy omega 3;
• Apollo’s Hegemony Ultra Fish Oil – 3 kapsułki dziennie (500 mg EPA i 250 mg DHA w każdej kapsułce) – łącznie 2250 mg sumy omega 3;
• MZ Omega-3 – 7 kapsułek dziennie (180 mg EPA i 120 mg DHA w każdej kapsułce) – łącznie 2100 mg sumy omega 3.

Mniejsze dawki kwasów omega 3 mogą nie dać pełnych korzyści, ale nadal są przydatne. Np. wsparcie poprawnego widzenia i optymalnej pracy mózgu może wystąpić już od 250 mg DHA.

Przeciwwskazania do stosowania kwasów omega 3

Przeciwwskazań jest wyjątkowo mało. Praktycznie jedynym przeciwwskazaniem, które jest szerzej znane, jest równoczesne stosowanie leków przeciwzakrzepowych. W takim przypadku należy skonsultować się z lekarzem, czy dołączenie suplementacji omega 3 do leczenia jest możliwe, a jeżeli tak to jak dobrać dawki, by sobie nie zaszkodzić.