Grzyby shiitake są wykorzystywane od wieków w kuchni i medycynie dalekiego wschodu, w krajach takich jak Japonia czy Chiny (zarówno surowe, jak i suszone!). Zawierają dużą ilość rzadkich witamin z grupy B i witaminy D. Chociaż główną korzyścią zdrowotną ich spożywania jest poprawa funkcji układu odpornościowego, shiitake mogą również pomóc obniżyć poziom cholesterolu, zwalczać otyłość, a nawet hamować wzrost komórek nowotworowych.
Czym są grzyby Shiitake?
Grzyby shiiitake rosną obwicie na pniach drzew takich jak dąb, kasztan, klon lub na japońskim drzewie shii (to właśnie od nazwy tego drzewa pochodzi nazwa grzybów). Jest to bardzo popularny dodatek kuchni orientalnej, a także nieprzecenione źródło korzyści zdrowotnych (1).
Grzyby shiitake zyskały na popularności jako lekarstwo podczas rządów dynastii Ming. Uważano, że wywar z tych grzybów łagodzi bóle, objawy zmęczenia oraz redukuje problemy związane ze starzeniem się organizmu. Uważano także, że wspiera zdrowie serca i jest skuteczny w walce z chorobami płuc i pasożytami układu pokarmowego. Stał się również ważnym elementem leczenia zmian nowotworowych. (2)
Grzyby shiitake to jedne z pięciu najpopularniejszych grzybów uprawnych na świecie. Mają one jasnobrązowe odcień i dymny smak i są wykorzystywane głównie w przygotowaniu potraw azjatyckich, takich jak pad thai i zupy miso. Grzyby shiitake to potęga składników odżywczych i zdolność leczenia wielu chorób.

Wartości odżywcze i zastosowanie medyczne
Podawane na surowo czy też suszone – grzyby shiitake w każdej postaci oferują nam mnogość substancji odżywczych.
- Są dobrym źródłem witamin z grupy B, takich jak B1 i B12, a także prowitamina D2.
- W formie surowej składają się w 88-92 procentach z wody oraz zapasów białek, lipidów, węglowodanów, a także witamin i minerałów w nim.
- Suszone shiitake są bogate w węglowodany i białka.
- Zawierają 58-60 procent węglowodanów, 20-23 procent białka, 9-10 procent włókna, 3-4 procent tłuszczu i 4-5 procent błonnika (3)
Grzyby shiitake pomagają w zwiększeniu odporności organizmu i są stosowane w medycynie do leczenia chorób, które upośledzają funkcję immunologiczną, takich jak AIDS, różne rodzaje nowotworów i alergii, infekcje oraz stany zapalne, choroby serca, hiperlipidemia (łącznie z wysokim poziomem cholesterolu we krwi), nadciśnienie, cukrzyca i zapalenie wątroby. Stwierdzono również, że są one bardzo skuteczny w regulacji nietrzymania moczu.
Ponadto, shiitake są bogate w związki o sprawdzonych właściwościach farmakologicznych, takie jak polisacharyd lentinan stosowany w kilku dobrze przebadanych preparatach medycznych. Niektóre substancje, takie jak lentinan, lektyny i eritadenina są antybiotykami, mają działanie przeciwnowotworowe i przeciwwirusowe. Są też szeroko wykorzystywane w branży farmaceutycznej (4).
Korzyści zdrowotne
Poniżej kilka korzyści, które możecie odczuć, jeśli wprowadzicie grzyby shiitake do swojej diety:
Obniżają cholesterol
Eritadenina, związek w grzybach Shiitake, zmniejsza poziom cholesterolu o około 5-10 procent po spożyciu grzybów. Ważną rolę odgrywa też inny związek, chityna, która stanowi 80% włókna w grzybach (5).
Regularne jedzenie grzybów shitake jest dobrym pomysłem, aby obniżyć poziom cholesterolu w surowicy. W badaniu przeprowadzonym w celu oceny skuteczności grzybów shiitake w obniżaniu cholesterolu, szczurom podawano błonnik z maitake, błonnik z shiitake i błonnik z enoktitowe przez 4 tygodnie. Wydalanie cholesterolu z kałem u szczurów na diecie bogatej w ww. błonniki było wyższe niż u szczurów, którym podawano proszek celulozowy. (6)
Pomaga walczyć z otyłością
Grzyby shiitake uważane są za bardzo skuteczne w zwalczaniu nadmiaru tkanki tłuszczowej w organizmie. Zostało to potwierdzone w badaniu przeprowadzonym na szczurach w celu sprawdzenia wpływu grzybów shiitake na profil lipidowy w osoczu, osadzaniu się tłuszczu, efektywność energetyczną i tkankę tłuszczową. W przypadku diety wysokotłuszczowej stwierdzono, że przy odpowiedniej podaży grzybów shiitake mogą one zapobiegać wzrostowi masy ciała i osadzaniu się tłuszczu.(7)
Wspiera układ odpornościowy
Jeśli jesteś typem człowieka, który często choruje, dodawanie grzybów shiitake do diety pomoże poprawić Ci Twoją odporność. Badanie z roku 2015, opublikowane w czasopiśmie American College of Nutrition, oceniało kondycję 52 zdrowych mężczyzn i kobiet w wieku 21-41 lat, aby zrozumieć, czy grzyby shiitake mogą poprawić funkcję układu odpornościowego. Pod koniec badania stwierdzono, że codzienne spożycie grzybów zwiększa odporność w sposób znaczący(8).

Niszczą komórki rakowe
Uważa się, że wiele rodzajów grzybów ma zdolność zapobiegania i leczenia raka i były stosowana w tradycyjnych lekach od wieków. Uważa się także, że grzyby shiitake mają właściwości zwalczające raka. Wynika to głównie z faktu obecności złożonego związku cukru nazywanego lentynanem, który jest beta-glukanem (9). Beta-glukany mają zdolność stymulowania układu immunologicznego i powodują, że niektóre komórki i białka w organizmie atakują komórki nowotworowe. (10)
Wspomagają zdrowie układu sercowo-naczyniowego
Grzyby shiitake były używane w Japonii od wieków w celu obniżania poziomu cholesterolu i wzmocnienia serca. Badania wykazały, że grzyby shiitake obniżają poziom cholesterolu VLDL, który zawiera najwyższą ilość trójglicerydów, oraz HDL lub złego cholesterolu, co może pozytywnie wzmocnić funkcjonowanie serca. (11)
Mają działanie mikrobobójcze
W wielu badaniach wykazano, że grzyby shiitake mają właściwości antybakteryjne i przeciwgrzybicze, co czyni je użytecznymi w walce z wieloma infekcjami. Gdy badano wodny ekstrakt grzybów, wykazywały one aktywność przeciwbakteryjną wobec 85 procent badanych mikoroorganizmów, w tym 50 procent drożdży i różnych gatunków pleśni. (12) Grzyby takie jak shiitake są niezwykle użyteczne w czasie, gdy antybiotyki są powszechnie stosowane, co powoduje, że ludzie stają się na nie odporni.
Są doskonałym źródłem witaminy D
Niedobór witaminy D jest powszechny, zwłaszcza w miesiącach zimowych, gdy ekspozycja na światło słoneczne jest trudne. Ważne jest, aby uzupełnić naszą dietę żywnością, która może ją dostarczyć. Grzyby dojrzewające w słońcu są doskonałym źródłem witaminy D, ponieważ zawierają wysokie stężenia prekursora witaminy D, prowitaminę D2.
Zaletą grzybów shiitake jest to, że produkuje nie tylko witaminę D2, ale także witaminę D3 (produkowaną w skórze) oraz witaminę D4.
Czy grzyby shitake są samym dobrem?
Nie do końca. Są one mniej znanym alergenem i mogą spowodować egzemę shitake, specyficzny typ alergii skóry. Alergiczna reakcja w postaci wyprysków została zauważona w przeciągu 12 godzin do 5 dni po spożyciu surowych lub częściowo ugotowanych grzybów.
Konsumpcja grzybów shitake spowodowała też wystąpienie astmy w pewnych przypadkach. W badaniu przeprowadzonym na dziesięciu zdrowych osobach, spożycie proszku z grzybów shitake u pięciu osób spowodowało wzmożone problemy gastryczne oraz eozynofilie krwi.
Spożycie grzybów może też powodować bóle głowy, nudności, ból żołądka czy obniżone ciśnienie krwi.
Czy możesz jeść surowe grzyby shitake?
Surowe grzyby są spożywane przez ludzi na całym świecie. Niestety w związku z tym istnieje zwiększone ryzyko reakcji alergicznej. Jeśli martwisz się, że grzyby stracą wartości odżywcze podczas gotowania, spróbuj suszonej odmiany.
Jak przechowywać grzyby shitake
Poniżej najlepsze sposoby, aby przechowywać w bezpieczny sposób grzyby shitake:
Najlepszą metodą jest trzymanie ich w lodówce. Należy je schować do lodówki w przeciągu godziny po zerwaniu, aby grzyby nie straciły składników odżywczych. Grzyby shitake zachowają świeżość jeśli będą przechowywane w chłodnym, suchym i ciemnym miejscu.
W celu wydłużenia świeżości grzyby można ugotować na parze bądź podsmażyć. Zamocz je w wodzie z cytryna (w stosunku jedna łyżeczka soku z cytryny na pół litra wody) na około 5 minut. Następnie gotuj je na parze przez 3 do 5 minut, w zależności od ich wielkości, a następnie odłóż na bok celem ostudzenia. Jak będą chłodne, należy je osuszyć przed schowaniem w lodówce.
Lekko zamknięta papierowa torba nadaje się idealnie do przechowywania grzybów. Wysuszone grzyby można przechowywać w zamkniętym opakowaniu w zamrażarce lub lodówce przez okres do 6 miesięcy.
Jak poznać że grzyby shitake się zepsuły?
Czy grzyby mają więcej niż 2 tygodnie? Czy są śliskie, brzydko pachną i mają brązowe plamki? Czy blaszki są bardziej brązowe niż były w momencie zakupu? Jeśli odpowiedź na wszystkie te pytania to tak to znaczy że twoje grzyby się zepsuły. Nie jedz ich pod żadnym pozorem. Zawsze używaj świeżych grzybów.
Świetną alternatywą dla słabo dostępnych w naszym kraju grzybów jest ekstrakt firmy Planet Herbal. To najwyższej jakości ekstrakt alkoholowo-wodny grzybów shiitake.
Jeżeli chcesz dodać inne adaptogeny, sprawdź, które będą najlepsze!
______________________________________________________________________________________________________________________________