Wartość energetyczna

Informacja

Wartość energetyczna jest określana po podstawie składu chemicznego danego produktu żywnościowego, przy pomocy tzw. fizjologicznych równoważników energetycznych., określających wartość energii metabolicznej zawartej w 1 g składnika. Najczęściej stosowany jest równoważnik Atwatera wynoszący: dla białka 4 kcal/g, dla węglowodanów 4kcal/g i dla tłuszczu 9kcal/g.

Błonnik

Informacja

Błonnik pokarmowy jest mieszaniną substancji niestrawionych i nie wchłoniętych przez organizm ludzki. Ze względu na właściwości dzieli się na: błonnik nierozpuszczalny (m.in. celuloza [polisacharyd] znajdujący się w owocach i warzywach), błonnik częściowo rozpuszczalny (m.in. hemicelulozy występujące z ziarnie zbóż i błonnik rozpuszczalny (m.in. pektyny, gumy, śluzy [polisacharydy]). Błonnik wpływa na układ pokarmowy i trawienny regulując jego działanie. Dzięki wypełnieniu żołądka (poczucia sytości) obniża łaknienie, obniża poziom trójglicerydów i cholesterolu a w konsekwencji może wspomagać proces odchudzania i utrzymanie szczupłej sylwetki. Wpływa również na poziom glukozy we krwi oraz oczyszczanie organizmu z toksyn. Dostępny w postaci preparatów sproszkowanych (kapsułek i proszków), zawierających w większości frakcje rozpuszczalne (pektyny, gumy i śluzy) odchudzających i zamienników posiłków.

Dawkowanie: 10–20 gramów na dobę, przed lub w czasie posiłków, obficie popijając wodą.

Białko

Informacja

Białko (proteiny, polipeptydy) jest polimerem, którego podstawowymi jednostkami (monomerami) są aminokwasy. Białko zbudowane jest z atomów węgla, tlenu, azotu, wodoru oraz siarki, i jest elementarnym składnikiem odżywczym niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu, budulcem i składnikiem tkanek, wchodzą w skład hormonów i enzymów oraz innych substancji bioaktywnych. Białko warunkuje prawidłowy metabolizm oraz przebieg procesów energetycznych, a także wszystkich innych procesów życiowych. Źródłem naturalnego pozyskania białka są pokarmy pochodzenia zwierzęcego (m.in. mięso, ryby, jaja, nabiał) i roślinnego )rośliny strączkowe, soja). Niedobór protein prowadzi do niedożywienia białkowego i znacznego osłabienia organizmu. Może prowadzić do anemii, zmniejszenia odporności immunologicznej, zwiotczenia mięśni, zaburzeń układu trawiennego. Również przedawkowanie białka jest niewskazane, gdyż może doprowadzić do zakwaszenia organizmu i zaburzać pracę układu pokarmowego oraz wzrost stężenia homocysteiny we krwi. Jest składnikiem wielu suplementów i odżywek koniecznych do właściwego funkcjonowania organizmu, zarówno wykazującego się małą aktywnością fizyczną, jak i trenujących konkurencje siłowe i wytrzymałościowe.

Dawkowanie: sportowcy w dyscyplinach siłowych ok. 1,7 – 2,5 g/1 kg masy ciała; sportowcy dyscyplin wytrzymałościowych i wytrzymałościowo-siłowych ok. 1,3 – 2g/1 kg masy ciała, osoby o niskiej aktywności ok. 0,8 – 1,1 g/1kg masy ciała/24h. W szacowaniu ilości spożywanego białka należy uwzględnić spożycie innych składników odżywczych (węglowodanów i tłuszczy)

Leucyna

Informacja

Leucyna jest aminokwasem egzogennym, jednym z trzech aminokwasów rozgałęzionych, ketogennych, jej izomerem jest izoleucyna. Wpływa na wydzielanie się (sekrecję) hormonów anabolicznych (insuliny w połączeniu węglowodanami) , oddziaływuje na enzymy (kinazy mTOR) rozpoczynając proces syntezy białek mięśniowych i kontrolując jego przebieg. Synteza białek poprzez leucynę wpływa na rozwój kości, mięśni i skóry. Działa redukująco na tkankę tłuszczową. Bez dostępności leucyny synteza białek jest niewykonalna. W stanie naturalnym występuje w produktach zwierzęcych (m.in. jajach, mięsie, nabiale i rybach), roślinnych, a także w postaci suplementów potreningowych, aminokwasów BCAA, EAA, no-boosterów, stacków kreatynowych, preparatów węglowodanowych. Występuje również w postaci monopreparatów. Jest jednym z ważniejszych aminokwasów dla organizmu sportowca, w zasadzie w każdej dyscyplinie sportowej.

Dawkowanie: Zapotrzebowanie wynosi 5-10 g/24h, dawkowanie w czasie okołotreningowym oraz rano po przebudzeniu.

Izoleucyna

Informacja

Izoleucyna jest egzogennym aminokwasem rozgałęzionym (BCAA), izomerem Leucyny. Ma działanie antykataboliczne (chroni mięśnie przed  rozpadem), glukogenne (stanowi alternatywne źródło energii w przypadku spadku poziomu glukozy po wysiłku, wspomaga regulację poziomu glukozy we krwi, ogranicza niedobory kwasów tłuszczowych), antykataboliczne (chroni mięśnie przed rozpadem), redukuje stres. Bierze udział w syntezie białek (w tym syntezie hemoglobiny). Stanowi niezbędny element regeneracji organizmu i uszkodzonych tkanek po intensywnym treningu. Występuje w produktach zawierających białko pochodzenia zwierzęcego (mięso i jego przetwory, jaja, nabiał) oraz roślinnego (migdały, orzechy) oraz suplementach diety.

Izoleucyna jest stosowana z pozostałymi aminokwasami rozgałęzionymi: waliną i leucyną w preparatach kompleksowych typu BCAA, w proporcjach: leucyna:izoleucyna:walina = 2:1:1. W preparatach stosowanych w sporcie wyczynowym wymagającym zwiększonej wytrzymałości stosuje się większy udział izoleucyny.

Dawkowanie: Brak normy dziennego użytkowania. Często stosowana bezpośrednio po wysiłku przy spadkach poziomu glukozy lub niedobory kwasów tłuszczowych.

Walina

Informacja

Walina jest egzogennym aminokwasem rozgałęzionym niezbędnym do funkcjonowania układu nerwowego (odbieranie bodźców czuciowych), biorącym udział w syntezie białek mięśniowych i procesie wytwarzania energii. Podawanie dodatkowej dawki waliny przed wysiłkiem (lub bezpośrednio po nim) wykazuje działanie antykataboliczne, chroniące białka i pozwalające na ich odbudowę. Posiada działanie lekko stymulujące (odsuwające objawy zmęczenia podczas wysiłku) wpływając na poziom i relacje neuroprzewodników. Przyczynia się do ochrony wątroby. Stymuluje zwiększenie siły i masy mięśniowej, bierze udział w redukcji tkanki tłuszczowej. Suplementacja preparatami BCAA, EAA oraz innymi mieszankami aminokwasowymi, odżywkami białkowymi i węglowodanowo-białkowymi oraz stackach przynosi korzystne rezultaty w sporcie wysiłkowym i wytrzymałościowym.

Niedobór waliny może wystąpić w przypadku zwiększonych potrzeb energetycznych organizmu, w wyniku stresu, a także zbytniego obciążenia wysiłkowego.