Witamina C

Informacja

Witamina C (kwas askorbinowy) należy do witamin rozpuszczalnych w płynach, może być pobierana z produktów spożywczych (owoce i warzywa), lub jako specyfik uzyskany syntetycznie. Największe jej zasoby znajdują się w: brokułach, brukselce, jarmużu, owocach czarnej porzeczki i głogu, owocach cytrusowych, pomidorach, włoskiej kapuście, ziemniakach. W zasadzie spożywanie witaminy C z produktów spożywczych nie ogranicza ilości przyswajanej. Witamina C (kwas askorbinowy) jest silnym antyutleniaczem,  ma działanie antytoksyczne, zwiększające system odpornościowy (immunologiczny), na skutek likwidacji zagrożeń zakażenia bakteryjnego. Witamina C zapobiega pękaniu naczyń krwionośnych, wpływa na poziom cholesterolu we krwi. W sposób zasadniczy zwiększa wchłanianie żelaza. Hamuje rozwój komórek rakowych. Obniża poziom stresu.

Niedobór witaminy C powoduje nieprawidłowy rozwój tkanki łącznej, pękanie naczyń włoskowatych, zaburzenia w wapnieniu tkanki kostnej, utrudnione wchłaniane żelaza, szkorbut. Przy braku witaminy C źle goją się wszelkiego rodzaju zranienia. Niedobór witaminy C może być powodowany paleniem papierosów; każdy papieros niszczy do 100 mg witaminy C.

Dawkowanie: Zapotrzebowanie dobowe wynosi 60–80 mg. Nie ogranicza to możliwości spożywania wyższych dawek. Pewne skutki uboczne mogą wystąpić jedynie przy dłuższym  zażywaniu syntetycznej witaminy C.

Witamina B6

Informacja

Witamina B6 (pirydoksyna, pirydoksal, pirydoksamina) jest rozpuszczalna w cieczach. Bierze udział w metabolizmie białek, tłuszczów i węglowodanów. Poprzez obniżenie poziomu tłuszczu we krwi nie pozwala na odkładanie się ich w organizmie. Jest pomocna przy wchłanianiu magnezu i witaminy B­12­ (kobalaminy). Działa przeciwskurczowo na mięśnie i przeciwzapalnie w bólach stawów. Działa przeciwmiażdżycowo. Zapewnia efektywną pracę mózgu. Zwiększa energię podnosząc wigor człowieka. Zapotrzebowanie na witaminę B­6­ zwiększa się w okresie ciąży i karmienia piersią niemowląt. W produktach naturalnych znajduje się: drożdżach, jajach, kiełkach pszenicy, mięsie (wątroba), otrębach pszennych, orzechach, orzeszkach arachidowych, soi. Istnieje hipoteza, że może być syntetyzowana przez bakterie jelitowe.

Niedobór witaminy B6 powoduje zaburzenia przemiany białek, spadek limfocytów we krwi , powoduje uczucie ospałości i potęguje zmęczenie.

Dawkowanie: 1,5–2,5 mg na dobę (zwiększone zapotrzebowanie podczas ciąży i laktacji).

Magnez

Informacja

Magnez  (pierwiastek z grupy berylowców, la 12, symbol chem. Mg), jeden z najważniejszych dla zdrowia mikroelementów, bierze udział w procesie syntezy rozpadu związków wysokoenergetycznych oraz w procesach przemiany węglowodorów i tłuszczy. Wpływa na rozszerzenie naczyń krwionośnych i obniżenie ciśnienia krwi, przeciwdziała nadkrzepliwości. Niedobory wpływają na zaburzenia rytmu serca, złośliwe kurcze mięśni, bezsenność i stany lękowe. Jest składnikiem wielu suplementów diety oraz występuje w produktach spożywczych, takich jak: chleb pełnoziarnisty, rośliny strączkowe, kasza gryczana, ryż, ryby, mięso, a także czekolada, kakao i orzechy.

Dawkowanie 100 – 500 mg/dzień

Chrom

Informacja

Chrom (pierwiastek chemiczny z grupy pobocznej chromowców, aktywny chemicznie) czynnie uczestniczy w metabolizmie tłuszczów i węglowodanów. Występuje w postaci organicznej dobrze przyswajalnej i nieorganicznej. Wraz z insuliną, jako składnik czynnika tolerancji glukozy (GTF), znajduje zastosowanie w leczeniu cukrzycy insulinowej, biorąc udział w metabolizmie glukozy w transporcie białek. Aktywator enzymów biorących udział w przemianach tłuszczów i cholesterolu. Dostępny w produktach pochodzenia zwierzęcego (wątroba cielęca, kurczaki, mięso z indyka, ostrygi) oraz roślinnego (banany, brokuły, kasze, kiełki pszenicy, szpinak). Suplementy zawierające chrom zalecane są przy odchudzaniu (również termogeniki) oraz poprawie funkcjonowania ciała. W suplementacji sportowej stosuje się chrom w postaci monopreparatu lub w postaci suplementów witaminowo-mineralnych i mineralnych.

Niedobór chromu powoduje zaburzenia glukozy, zmniejszając jej wrażliwość na insulinę. Powoduje spadek odporności i wydolności organizmu. Może być przyczyną choroby niedokrwiennej serca. Czasami powoduje zaburzenia neurologiczne.

Dawkowanie: Przed niedoborem chromu w organizmie zabezpiecza zróżnicowana dieta. Dawka zalecana 50–150 µg na dobę.

BCAA

Informacja

BCAA to trzy aminokwasy egzogenne posiadające rozgałęziony łańcuch alifatyczny boczny (izoleucyna, leucyna i walina) oraz podobny przebieg procesów metabolicznych zachodzących w tkance mięśniowej. W postaci naturalnej występują w pożywieniu wysokobiałkowym zwierzęcym (np.wołowina, proteiny mleczne). BCAA wykazują potencjał antykataboliczny i anaboliczny. Wspomagają nośniki energii w kryzysie energetycznym oraz wpływają na funkcjonowanie układu nerwowego (likwidują stres, zmniejszają zmęczenie) i aktywność hormonów i kinaz odpowiedzialnych za metabolizm białek. W suplementacji sportowej stosowane są jako elementy wspomagania zdolności wysiłkowych (siły i wytrzymałości) i odnowy biologicznej powysiłkowej; także antykatabolik i katalizator przemian anabolicznych. Przyjmowanie BCAA po wysiłku prawie natychmiast odbudowuje poziom tych aminokwasów we krwi (z pominięciem wątroby) i zasila tkankę mięśniową. Leucyna powoduje aktywację kinazy mTOR (rozpoczynającej anabolizm białek mięśniowych) oraz wykazuje wzmacniające działanie z insuliną, która oddziaływuje na kinazę PI3 i kinazę białkową B). Aminokwasy rozgałęzione BCAA, chętnie stosowane przez sportowców dyscyplin siłowych, siłowo-wytrzymałościowych i wytrzymałościowych,   dostępne są w postaci monopreparatów, a także zaawansowanych suplementach aminokwasowych, kreatynowych, stackach przed- i po- treningowych, oraz w napojach izotonicznych.

Dawkowanie: zazwyczaj 1–2 gramy BCAA na każde 10kg masy ciała w ciągu doby. Głownie przed i po treningu.

Leucyna

Informacja

Leucyna jest aminokwasem egzogennym, jednym z trzech aminokwasów rozgałęzionych, ketogennych, jej izomerem jest izoleucyna. Wpływa na wydzielanie się (sekrecję) hormonów anabolicznych (insuliny w połączeniu węglowodanami) , oddziaływuje na enzymy (kinazy mTOR) rozpoczynając proces syntezy białek mięśniowych i kontrolując jego przebieg. Synteza białek poprzez leucynę wpływa na rozwój kości, mięśni i skóry. Działa redukująco na tkankę tłuszczową. Bez dostępności leucyny synteza białek jest niewykonalna. W stanie naturalnym występuje w produktach zwierzęcych (m.in. jajach, mięsie, nabiale i rybach), roślinnych, a także w postaci suplementów potreningowych, aminokwasów BCAA, EAA, no-boosterów, stacków kreatynowych, preparatów węglowodanowych. Występuje również w postaci monopreparatów. Jest jednym z ważniejszych aminokwasów dla organizmu sportowca, w zasadzie w każdej dyscyplinie sportowej.

Dawkowanie: Zapotrzebowanie wynosi 5-10 g/24h, dawkowanie w czasie okołotreningowym oraz rano po przebudzeniu.

Izoleucyna

Informacja

Izoleucyna jest egzogennym aminokwasem rozgałęzionym (BCAA), izomerem Leucyny. Ma działanie antykataboliczne (chroni mięśnie przed  rozpadem), glukogenne (stanowi alternatywne źródło energii w przypadku spadku poziomu glukozy po wysiłku, wspomaga regulację poziomu glukozy we krwi, ogranicza niedobory kwasów tłuszczowych), antykataboliczne (chroni mięśnie przed rozpadem), redukuje stres. Bierze udział w syntezie białek (w tym syntezie hemoglobiny). Stanowi niezbędny element regeneracji organizmu i uszkodzonych tkanek po intensywnym treningu. Występuje w produktach zawierających białko pochodzenia zwierzęcego (mięso i jego przetwory, jaja, nabiał) oraz roślinnego (migdały, orzechy) oraz suplementach diety.

Izoleucyna jest stosowana z pozostałymi aminokwasami rozgałęzionymi: waliną i leucyną w preparatach kompleksowych typu BCAA, w proporcjach: leucyna:izoleucyna:walina = 2:1:1. W preparatach stosowanych w sporcie wyczynowym wymagającym zwiększonej wytrzymałości stosuje się większy udział izoleucyny.

Dawkowanie: Brak normy dziennego użytkowania. Często stosowana bezpośrednio po wysiłku przy spadkach poziomu glukozy lub niedobory kwasów tłuszczowych.

Walina

Informacja

Walina jest egzogennym aminokwasem rozgałęzionym niezbędnym do funkcjonowania układu nerwowego (odbieranie bodźców czuciowych), biorącym udział w syntezie białek mięśniowych i procesie wytwarzania energii. Podawanie dodatkowej dawki waliny przed wysiłkiem (lub bezpośrednio po nim) wykazuje działanie antykataboliczne, chroniące białka i pozwalające na ich odbudowę. Posiada działanie lekko stymulujące (odsuwające objawy zmęczenia podczas wysiłku) wpływając na poziom i relacje neuroprzewodników. Przyczynia się do ochrony wątroby. Stymuluje zwiększenie siły i masy mięśniowej, bierze udział w redukcji tkanki tłuszczowej. Suplementacja preparatami BCAA, EAA oraz innymi mieszankami aminokwasowymi, odżywkami białkowymi i węglowodanowo-białkowymi oraz stackach przynosi korzystne rezultaty w sporcie wysiłkowym i wytrzymałościowym.

Niedobór waliny może wystąpić w przypadku zwiększonych potrzeb energetycznych organizmu, w wyniku stresu, a także zbytniego obciążenia wysiłkowego.

Izomaltuloza

Informacja

Izomaltuloza (Palatinose™) - dwucukier zbudowany z cukrów prostych glukozy i fruktozy  połączonym wiązaniem 1,6-glikozydowym, charakteryzujący się niskim indeksem glikemicznym (IG=32), o przedłużonym uwalnianiu energii, nie powodujący nadmiernego wzrostu insuliny, a konsekwencji przyrostu tkanki tłuszczowej. Nie ulega fermentacji w jamie ustnej powodującej próchnicę zębów. Naturalnymi źródłami izomaltulozy są: trzcina cukrowa i miód pszczeli. W suplementacji sportowej (oraz dietetyce) jest składnikiem preparatów węglowodanowych, węglowodanowo-białkowych oraz stacków około treningowych.

Dawkowanie: Jako uzupełnienie diety i indywidualne zapotrzebowanie na energię.

Beta-alanina

Informacja

Beta-alanina (β-alanina) należy do β-aminokwasów (tej samej grupy do której należy I-alanina, lecz o różnych właściwościach chemicznych). W połączeniu z histydyną tworzy β-alanylo-L-histydynę (karnozynę) związek wykazujący właściwości antyoksydacyjne, chelatujące i buforujące. Karnozyna obniża poziom jonów wodorowych w komórce i pozwala na przedłużanie wysiłku, większą wydolność siły i wytrzymałości oraz wpływa na odnowę biologiczną po wysiłku. Beta-alanina dostępna jest w postaci monopreparatów oraz zaawansowanych preparatów aminokwasowych, stacków kreatynowych, boosterów azotowych.

Alfa-ketoglutaran

Informacja

Alfa-ketoglutaran (zjonizowany kwas alfaketoglutarowy, ketonowa pochodna kwasu glutarowego). Bierze udział w metabolizmie aminokwasów, w procesie utleniania, oraz  podczas transportu azotu w organizmie. Przyśpiesza syntezę składników pożywienia (antykatabolizm). W suplementacji sportowej używany w połączeniu z argininą, glutaminą i BCAA. Ze względu na wydalanie z organizmu toksycznego związku amoniaku – jest antytoksyną. Wchodzi w skład suplementów diety sportowej w postaci preparatów przed- i potreningowych, antykatabolików oraz kompleksów aminokwasowych.

Tauryna

Informacja

Tauryna - aminokwas niebiałkowy zawierający siarkę, syntetyzowany w organizmie z metioniny i cysteiny, występujący wystarczająco w organizmach ludzkich i zwierzęcych (w obrębie mózgu, serca i szkieletu), choć w niektórych przypadkach musi być wspomagana suplementami diety. Wpływa znacząco na zawartość wapnia w komórkach oraz stabilizuje gospodarkę wodno-elektrolitową i utrzymuje równowagę kwasowo-zasadową., bierze udział w syntezie kwasów żółciowych. W organizmie pełni rolę neurotransmitera i neuromodulatora. Jest insulinomimetykiem poprawiającym gospodarkę insulinową, odpowiedzialną za transport składników odżywczych (m.in. aminokwasów, glukozy, kreatyny) do komórek i tkanek mięśniowych. Te właściwości decydują , że stanowi ceniony monopreparat oraz cenny dodatek do suplementów kreatynowych i aminokwasowych, zalecany do stosowania osobom aktywnym psychofizycznie oraz sportowcom wyczynowym w okresach okołotreningowych.

Dawkowanie: 3 gramy na dobę.

Glicyna

Informacja

Glicyna należy do grupy 22 aminokwasów endogennych (syntezowanych wewnątrz organizmu)  budujących białka, a także niebiałkowego składnika enzymów tzw. hemu. Jest neuroprzekaźnikiem tłumiącym, pozwalającym na polepszenie komfortu snu już przy dawce 3 g przed snem. Glicyna (podobnie jak arginina) jest prekursorem kreatyny. Jest niezbędna w procesie syntezy silnego antyoksydanta usuwającego poza organizm wolne rodniki tlenowe, glutationu. Działa żółciopędnie i żółciotwórczo. Dzięki oddziaływaniu na syntezę hormonów wzrostu przyspiesza odnowę biologiczna organizmu. W postaci naturalnej występuje w pokarmach pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. W suplementacji sportowej jest składnikiem stacków kreatynowych, suplementów aminokwasowych, odżywek białkowych opartych na składnikach naturalnych i węglowodanowo-białkowych.

Tyrozyna

Informacja

Tyrozyna - aminokwas endogenny (syntezowany wewnątrz organizmu), jeden z 22 aminokwasów budujących białka. W stanie naturalnym występuje w produktach żywnościowych zwierzęcych (jaja, nabiał, mięso). W razie niedoborów może być syntezowana w procesie hydroksylacji fenyloalaniny, ulegającej przekształceniu w tyrozynę w obrębie wątroby. Jest prekursorem neuroprzekaźników : dopaminy (z grupy  katecholamin, uczestniczących w procesach zachodzących w układzie nerwowym, powodujących koordynację mięśni oraz uczestniczy w syntezie wielu hormonów) i noradrenaliny (przeciwdziałającej stresowi, stymulującej pracę serca i układu krążenia oraz nasilającej glikogenolizę i lipolizę uczestnicząc w procesach przemian energetycznych). Tyrozyna jest prekursorem hormonów tarczycy odpowiedzialnych za tempo przemian w procesach metabolicznych oraz barwnikiem (melanina). W suplementacji preparaty zawierające tyrozynę stosowane są w programach redukcji tkanki tłuszczowej (odchudzanie), poprawiających natrój i pobudzających.

Dawkowanie: Zwyczajowo 500–2000 mg na dobę.

L-Karnityna

Informacja

L-karnityna jest substancją witaminopodobną, syntezowaną wewnątrz organizmu z aminokwasów (lizyny i metioniny) oraz dostępną w pożywieniu pochodzenia zwierzęcego. Jest składnikiem tkanki mięśniowej (w tym serca) i nerwowej. Bierze udział w metabolizmie tłuszczy wpływając na transport długołańcuchowych kwasów tłuszczowych do mitochondriów komórkowych, ułatwiając ich spalanie i produkcje energii. Jest silnym antyoksydantem, wpływającym na poprawę kondycji tlenowej i przyspieszenie regeneracji po intensywnym wysiłku. Zalecana do stosowania przedstawicielom dyscyplin wytrzymałościowych. W  suplementacji sportowej dostępne są monopreparaty karnityny (w postaci płynnej, acetylowanej [ALC], estryfikowanej [zob. propionyl-l-karnityna]) oraz preparaty wieloskładnikowe (np. w kompleksie z kwasami organicznymi – zob. winian l-karnityny) o działaniu energizującym, odchudzającym i poprawiającym zdolności wysiłkowe, do nabycia na www.muscle-zone.pl

Dawkowanie:1 – 3g na dobę w 1 – 3 dawkach, korzystnie na około 45 – 60 minut przed wysiłkiem fizycznym.

Ekstrakt z kory wierzby białej

Informacja

Ekstrakt z kory wierzby białej (Salix alba) stanowi bogate źródło salicylanów (m.in. kwasu salicylowego należącego do hydroksykwasów karboksylowych). Składniki ekstraktu mają działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne. W połączeniu z kofeiną, wyciągem z gorzkiej pomarańczy (synefryną) i ekstraktem zielonej herbaty (ECGC) mogą przyśpieszać redukcję tkanki tłuszczowej (odchudzanie). Jest termogenikiem przyśpieszającym spalanie tłuszczu. Ze względu na alergenne działanie salicylanów nie zaleca się używania osobom uczulonym. Stosowany w suplementacji osób aktywnych w programach wspomagających funkcjonowanie aparatu ruchu, redukcję tkanki tłuszczowej.

Glukuronolakton

Informacja

Glukuronolakton (D-glukurono-3 ,6-lakton; DGL) - metabolit glukozy występujący w pożywieniu, o potencjale termogenicznym, detoksykacyjnym i osłaniającym wątrobę, wpływający na prawidłowe funkcjonowanie aparatu ruchu. Dzięki potencjałowi  detoksykacyjnemu neutralizuje toksyny i pomaga w usunięciu z organizmu zbędnych produktów przemiany materii. Wspomaga zdolności wysiłkowe. W suplementacji sportowej jest składnikiem napojów energetyzujących, w składzie preparatów okołotreningowych, stacków kreatynowych. Informacje o ujemnym wpływie na zdrowie przy stosowaniu glukuronolaktonu, w świetle certyfikatu bezpieczeństwa wydanego przez European Food Safety Authority (EFSA), wydaja się być mocno przesadzone. Preparaty i napoje energetyzujące (w tym: tzw. energy drink’s).

Dawkowanie: Zwyczajowo przyjmowane w suplementacji sportowej 1–3 g na dobę.

HMB

Informacja

HMB - kwas beta-hydroksy-beta-metylomasłowy, tłuszczowa pochodna leucyny (aminokwasu egzogennego) syntezowana z leucyny w organizmie ludzkim. W postaci naturalnej (niestety w małych ilościach) jest dostępny w grapefruitach, lucernie oraz mięsie niektórych ryb. Informacje o szczególnym działaniu anabolicznym i antykatabolicznym wydają się być mocno przesadzone. Niemniej jednak zalecane jest stosowanie HMB przez osoby niewytrenowane, podejmujące aktywność fizyczną, celem zapewnienia adaptacji wysiłkowej i dla ochrony tkanki mięśniowej przy wysiłku przekraczającym ogólne normy.  W suplementacji sportowej wykorzystywany raczej rzadko (ze względu na niepotwierdzone do końca działanie w zakresie redukcji tkanki tłuszczowej, anaboliczne i antykataboliczne.

Dawkowanie: 3-5 g na dobę

Kofeina

Informacja

Kofeina (1,3,7-trimetyloksantyna, 1-metyloteobromina) jest alkaloidem purynowym występującym w stanie naturalnych w roślinach (Coffea arabica, Camelia sinensis, Paulinia cupana, Ilex paraguariensis), pełniącym rolę naturalnego pestycydu działającego toksycznie na owady. Specyficzny zapach i smak odstrasza również zwierzęta roślinożerne. Kofeina w organizmie ludzkim blokuje receptory adenozynowe w mózgu, zwalczając objawy zmęczenia i pozwalając na zaktywizowanie działań. Ma korzystny wpływ na gospodarkę tlenową, przez co zwiększa zdolności wysiłkowe (siłę i wytrzymałość) oraz przyśpiesza regenerację powysiłkową. W suplementacji sportowej kofeina jest stosowana jako środek pobudzający układ nerwowy. Posiada potencjał termogeniczny i w połączeniu z innymi substancjami (np. polifenolami, występującymi zarówno w ziarnach kawy, jak ziarnie kakaowca, liściach herbaty i mate) może skutecznie uczestniczyć w redukcji tkanki tłuszczowej. Wchodzi w skład wielu suplementów pobudzających (stacków kreatynowych, no-boosterów, napojów). Jest składnikiem spalaczy tłuszczu. Występuje również w postaci monopreparatów.

Dawkowanie: 100-600 mg na dobę. Ze względu na długie uwalnianie aktywności nie należy stosować w godzinach wieczornych, przed zaśnięciem.

EGCG

Informacja

EGCG (galusan epigalokatechiny) - związek występujący w postaci naturalnej w liściach herbaty zielonej i szałwi muszkatołowej. Silny przeciwutleniacz powodujący usuwanie wolnych rodników tlenowych poza organizm. Posiada potencjał termogeniczny (spotęgowany przy połączeniu z innymi substancjami m.in. kofeiną, kapsaicyną itp.), pozwalający na szybszą redukcję tkanki tłuszczowej. Wpływa profilaktycznie na skutki przerostu gruczołowego krokowego (prostaty) i łysienia typu męskiego. Zalecany do stosowania osobom aktywnym fizycznie i zawodowo, dla utrzymania składu ciała i estetyki sylwetki. Jest składnikiem spalaczy tłuszczu, pozwalających na szybsze odchudzenie.

Dawkowanie: 50–500 mg na dobę.

Ekstrakt z pestek winogron

Informacja

Ekstrakt z pestek winogron jest cennym źródłem składników aktywnych: flawonoidów, nienasyconych kwasów tłuszczowych, proantycyjanidów i witaminy E, przeciwutleniacz, wiążący wolne rodniki tlenowe,  o działaniu przeciwzapalnym i antyagregacyjnym. Stanowi składnik suplementów o charakterze prozdrowotnym wspomagających profilaktykę leczenia chorób układu krwionośnego. Dostępny w postaci monopreparatu lub jako składnik preparatów odżywczych (stacków kreatynowych i boosterów azotowych), witaminowych, ziołowych, oczyszczających.

Dawkowanie: 50–100 mg na dobę.

Ekstrakt z grejpfruta

Informacja

Ekstrakt z grejpfruta (Citrus paradisi) - Jest źródłem cukrów prostych, flawonoidów, karotenów, pektyn oraz witamin (z grupy B, C, E) oraz furanokumaryny (ze względu na wpływ enzymatycznej aktywności wątroby, mogą utrudniać przyswajalność leków). Dzięki zawartości narynginy, naryngeniny i nobiletiny wykazują wysoki potencjał przeciwutleniający, wpływający na obniżenie poziomu wolnych rodników tlenowych. Wspomaga procesy redukcji tkanki tłuszczowej. Wpływa na poziom lipidowy i insulinowy organizmu oraz zwiększa odporność. Jest składnikiem suplementów stosowanych w redukcji tłuszczowej masy ciała oraz preparatów podnoszących odporność immunologiczną, a także działających witaminizująco, witaminizująco-mieneralnych, stacków kreatynowych, kompleksów przeciwutleniaczy i protestosteronowych, przeznaczonych dla osób aktywnych fizycznie.

Dawkowanie: W zależności od stężenia surowca od kilkudziesięciu do kilkuset mg na dobę.