Kolagen

Informacja

Kolagen jest głównym składnikiem budującym tkankę łączną (ścięgna, więzadłach chrząstkowych, kościach i naczyniach krwionośnych), z grupy białek włóknistych (tj. skleroprotein fibrylarnych), stanowiących ¼ zawartości białka w całym organizmie. Zbudowany jest z aminokwasów (glicyny, hydroksylizyny, hydroksyproliny i proliny). Rozróżnia się osiem rodzajów kolagenu usytuowanych w różnych częściach ciała ludzkiego. Źródłem jego pozyskiwania jest żelatyna (składnik tkanki łącznej pochodzenia zwierzęcego). Najczęściej występuje w postaci przetworzonej hydrolizatu kolagenu cechującej się wysoką i dobrą przyswajalnością aminokwasów. Zalecany w suplementacji sportowej i u osób aktywnych fizycznie, a także podczas rekonwalescencji po przebytych kontuzjach i niektórych chorobach. Dostępny w postaci monopreparatu lub preparatów wieloskładnikowych (najczęściej zawierających dodatkowo chondroitynę, kwas hialuronowy i kwas askorbinowy).

Dawkowanie: 10-20 g na dobę.

Dzika róża (Rosa canina)

Informacja

Dzika róża (Rosa canina), znana głównie z wysokiej zawartości witaminy C (w czołówce wśród roślin europejskich), zawierająca w składzie również polifenole, które znacząco ułatwiają jej wchłanianie, jest powszechnie znanym, wartościowym składnikiem stosowanym w medycynie naturalnej.

Jedną z substancji czynnych zawartych w roślinie są flawonoidy, które wpływają na zwiększenie elastyczności naczyń krwionośnych. Karotenoidy, tj. likopen, wykazujący działanie antyoksydacyjne, przyczynia się do usuwania wolnych rodników z organizmu, dzięki czemu opóźnia się proces jego starzenia.

Z dzikiej róży wytwarzane są leki oraz  suplementy witaminowe, gdyż oprócz witaminy C zawiera ona wiele innych, np. A, E, K, czy też witaminy z grupy B. Pomaga zatem w problemach z układem pokarmowym, ze szkorbutem oraz z zapaleniami, a także odgrywa znaczącą rolę we wspomaganiu pracy układu odpornościowego.

Witamina C

Informacja

Witamina C (kwas askorbinowy) należy do witamin rozpuszczalnych w płynach, może być pobierana z produktów spożywczych (owoce i warzywa), lub jako specyfik uzyskany syntetycznie. Największe jej zasoby znajdują się w: brokułach, brukselce, jarmużu, owocach czarnej porzeczki i głogu, owocach cytrusowych, pomidorach, włoskiej kapuście, ziemniakach. W zasadzie spożywanie witaminy C z produktów spożywczych nie ogranicza ilości przyswajanej. Witamina C (kwas askorbinowy) jest silnym antyutleniaczem,  ma działanie antytoksyczne, zwiększające system odpornościowy (immunologiczny), na skutek likwidacji zagrożeń zakażenia bakteryjnego. Witamina C zapobiega pękaniu naczyń krwionośnych, wpływa na poziom cholesterolu we krwi. W sposób zasadniczy zwiększa wchłanianie żelaza. Hamuje rozwój komórek rakowych. Obniża poziom stresu.

Niedobór witaminy C powoduje nieprawidłowy rozwój tkanki łącznej, pękanie naczyń włoskowatych, zaburzenia w wapnieniu tkanki kostnej, utrudnione wchłaniane żelaza, szkorbut. Przy braku witaminy C źle goją się wszelkiego rodzaju zranienia. Niedobór witaminy C może być powodowany paleniem papierosów; każdy papieros niszczy do 100 mg witaminy C.

Dawkowanie: Zapotrzebowanie dobowe wynosi 60–80 mg. Nie ogranicza to możliwości spożywania wyższych dawek. Pewne skutki uboczne mogą wystąpić jedynie przy dłuższym  zażywaniu syntetycznej witaminy C.

Witamina E

Informacja

Witamina E (tokoferol) jest rozpuszczalna w tłuszczach. Dzięki działaniu przeciwutleniającemy stanowi ochronę innych witamin (np. witaminy A). Chroni organizm przed działaniem wolnych rodników, wzmacnia ścianki i przepustowość naczyń krwionośnych powodując ich rozszerzanie i rozpuszczanie skrzepów. Dzięki obniżaniu krzepliwości stosowana jest jako lek przeciwmiażdżycowy, pozwala na prawidłowy przebieg ciąży. We współdziałaniu z selenem opóźnia proces starzenia się komórek, wzmacniając tkankę łączną. W pożywieniu występuje w: pieczywie pełnoziarnistym, kiełkach i ziarnach zbóż, olejach roślinnych (sojowy, słonecznikowy), w ziarnach soi i słonecznika, tłuszczach roślinnych i żółtkach jaj kurzych. Stosowana również w medycynie sportowej w postaci odżywek i suplementów.

Niedobór witaminy E ogranicza  budowę czerwonych ciałek krwi, powoduje zmiany w mięśniach oraz zaburzenia w przebiegu ciąży u kobiet.

Dawkowanie: U dzieci 0,5 mg/1 kg wagi; u dorosłych 10–30 mg na dobę.

Cynk

Informacja

Cynk (pierwiastek chemiczny z grupy pobocznej cynkowców) zaliczany do pierwiastków śladowych, wpływa na utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej organizmu,  przemiany białkowe, energetyczne, lipidowe i węglowodanowe. Zapewnia metabolizm kości i transport tlenu. Chroni organizm przed działaniem wolnych rodników. Niezbędny do prawidłowego działania zmysłów smaku i zapachu. Pozytywnie wpływa na proces tworzenia insuliny w trzustce. Wspomaga adaptację wzroku w ciemności, wywierając istotny wpływ na czynności mózgu. Jest pomocny w leczeniu bezpłodności i chorób umysłowych.

Niedobór cynku prowadzi do zmniejszenia odporności na infekcje oraz zahamowaniu wzrostu. Niedobór cynku może występować w przypadku nadmiernego spożywania cukrów prostych. W przypadku nieregularnego miesiączkowania u kobiet leczenie hormonalne powinno wiązać się ze zwiększeniem spożycia cynku. W produktach spożywczych występuje w: fasoli, jajach, marchwi,  mięsie wołowym i wieprzowym, mleku, orzechach, owocach cytrusowych, owocach morza, ryżu, twarogu, sałacie .

Dawkowanie: Dzienne zapotrzebowanie cynku 12–15 mg . Przekroczenie dobowej dawki 20 mg powoduje objaw zatrucia w organizmie.

Żelazo

Informacja

Żelazo wchodzi w skład barwników w postaci hemowej (hemoglobiny i mioglobiny w mięsie), niehemowej (w produktach roślinnych) oraz enzymów odpowiedzialnych za transport i magazynowanie tlenu w organizmie. Występuje w enzymach odpowiedzialnych za: metabolizm kwasów tłuszczowych, biosyntezę prostaglandyn,  katabolizm tryptofanu. Przyswajalność żelaza w produktach roślinnych jest niższa niż w produktach zwierzęcych. W produktach roślinnych obniżają ją zawarte w nich związki chemiczne: fityniany i szczawiany, również wapń oraz wysoka kwasowość (czynnik pH). Jedynie 8 % spożywanego żelaza jest wchłaniane przez organizm i transportowane do krwi. Do jego wchłaniania konieczna jest dostateczna ilość: kobaltu, manganu, miedzi i witaminy C. Samo zaś żelazo jest niezbędne do metabolizmu witamin z grupy B. Źródłem pozyskiwania żelaza są produkty zwierzęce (mięso, podroby, żółtka jaj) i roślinne (chleb pełnoziarnisty, fasola, kakao, natka pietruszki, orzechy, soja). Żelazo występuje również w postaci syntetycznej jako składnik środków witaminowo-mineralnych i mineralnych oraz monopreparatu, często wzbogaconego o witaminę C. Suplementy zawierające związki żelaza zalecane są sportowcom podczas intensywnych treningów oraz osobom na diecie bezmięsnej (wegetarianom i weganom).

Niedobór żelaza przede wszystkim wywołuje niedokrwistość. Używanie dużej ilości mocnej kawy czy herbaty utrudnia przyswajanie żelaza. Objawami niedoboru żelaza są: bezsenność, biegunka, zaburzona ciepłota organizmu, zanik brodawek na języku, zmniejszona wydolność wysiłkowa i sprawność intelektualna i psychiczna.

Nadmiar żelaza powoduje zmniejszenie wchłaniania innych pierwiastków (np. cynku, miedzi), zmniejsza odporność organizmu,  powoduje uszkodzenie tkanek niektórych narządów (nerek, wątroby, serca), zwiększa ryzyko chorób nowotworowych.

Dawkowanie: 3-12 mg na dobę.

Witamina B6

Informacja

Witamina B6 (pirydoksyna, pirydoksal, pirydoksamina) jest rozpuszczalna w cieczach. Bierze udział w metabolizmie białek, tłuszczów i węglowodanów. Poprzez obniżenie poziomu tłuszczu we krwi nie pozwala na odkładanie się ich w organizmie. Jest pomocna przy wchłanianiu magnezu i witaminy B­12­ (kobalaminy). Działa przeciwskurczowo na mięśnie i przeciwzapalnie w bólach stawów. Działa przeciwmiażdżycowo. Zapewnia efektywną pracę mózgu. Zwiększa energię podnosząc wigor człowieka. Zapotrzebowanie na witaminę B­6­ zwiększa się w okresie ciąży i karmienia piersią niemowląt. W produktach naturalnych znajduje się: drożdżach, jajach, kiełkach pszenicy, mięsie (wątroba), otrębach pszennych, orzechach, orzeszkach arachidowych, soi. Istnieje hipoteza, że może być syntetyzowana przez bakterie jelitowe.

Niedobór witaminy B6 powoduje zaburzenia przemiany białek, spadek limfocytów we krwi , powoduje uczucie ospałości i potęguje zmęczenie.

Dawkowanie: 1,5–2,5 mg na dobę (zwiększone zapotrzebowanie podczas ciąży i laktacji).

Chlorowodorek pirydoksyny

Informacja

Co to jest za składnik chlorowodorek pirydoksyny?

Chlorowodorek pirydoksyny jest podstawową, najpowszechniej stosowaną formą witaminy B6 w suplementach i wzbogacanej żywności. Jest witaminą rozpuszczalną w wodzie. W organizmie konwertuje do aktywnej formy witaminy – fosforanu pirydoksalu.

Witamina B6 jest kofaktorem wielu reakcjach enzymatycznych. Uczestniczy w produkcji wielu neuroprzekaźników, takich jak GABA, serotonina i katecholaminy oraz bierze udział w metabolizmie aminokwasów, węglowodanów i lipidów. Jest czynnikiem ważnym dla procesu tworzenia czerwonych krwinek i hemoglobiny, a jej niedobór może być jednym z faktorów leżących u podłoża anemii. Witamina ta przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego oraz jest ważna dla utrzymania dobrego samopoczucia i kondycji psychicznej. Jej obecność wspiera rozkład prozapalnej homocysteiny do cysteiny i dalszych metabolitów, dzięki czemu może zmniejszać ryzyko miażdżycy i incydentów kardiologicznych.

Chlorowodorek pirydoksyny znaleźć w można w składzie wielu kompleksów witamin B oraz preparatów witaminowo-mineralnych dostępnych w ofercie sklepu muscle-zone.pl

Witamina A

Informacja

Witamina A (retinol) występuje w pożywieniu pochodzenia zwierzęcego (ryby morskie, tran, węgorze, wątroby wieprzowe i wołowe, jaja, masło. W produktach roślinnych występuje jako prowitamina A (b-karoten) silny antyutleniacz. Produktami spożywczymi zawierającymi prowitaminę A są owoce w kolorach żółtym i czerwonym, m.in. morele, pomidory. Niezbędna z procesie budowy i przyswajania białek, wpływa na prawidłowy wzrost kości oraz pomaga w leczeniu chorób wzroku. Hamuje nadmiernego działanie hormonu tarczycy tyroksyny, która równolegle zapobiega nadmiarowi odkładania się witaminy A. Niezbędna w diecie sportowej w postaci produktów żywnościowych, jak suplementów diety i odżywek.

Niedobór witaminy A powoduje zahamowanie wzrostu, złuszczenia i suchość skóry, upośledzenie widzenia w ciemnościach (tzw. kurza ślepota).

Nadmiar witaminy A prowadzi do zwapnienia układu kostnego oraz niektórych tkanek miękkich, oraz zaburzeniami w funkcjonowaniu kłębuszków nerwowych

Dawkowanie: Określa się w tzw. „mysich jednostkach” i wynosi 5000 jm na dobę.

Witamina B12

Informacja

Witamina B­12 (kobalamina, cyjanokobalamina) należy do witamin rozpuszczalnych w cieczach. Uczestniczy w produkcji erytrocytów i jest niezbędna w przyswajaniu żelaza przez organizm. Działa uspokajająco, wpływa pozytywnie na koncentrację oraz dodatnio na pamięć. Potęguje swe działanie we współpracy z kwasem foliowym (witaminą M). Występuje na ogół w produktach pochodzenia zwierzęcego, rybach i nabiale. Zawiera mikroelementy.

Niedobór witaminy B12 może doprowadzić do złośliwej anemii, ogólnego osłabienia i odporności organizmu, zahamowania wzrostu oraz uszkodzenia mielinowej otoczki nerwów.

Metylokobalamina

Informacja

Co to jest za składnik metylokabalamina?

Metylokobalamina to aktywna biologicznie forma witaminy B12. Jest to jedna z dwóch form tej witaminy, które mogą być wykorzystywane jako kofaktory w różnych reakcjach. Od popularnej cyjanokobalaminy różni się obecnością grupy metylowej zamiast cyjanku, dzięki czemu uwalnia organizm od potrzeby neutralizowania tego szkodliwego czynnika.

Grupa metylowa z metylokobalaminy może być transferowana na homocysteinę, dzięki czemu ta wraca do postaci metioniny, by następnie konwertować w SAMe, który jest głównym donorem grup metylowych w naszym organizmie. Te grupy metylowe następnie mogą być użyte w procesie produkcji kreatyny, w metabolizmie neuroprzekaźników oraz w ramach metylacji DNA, dzięki czemu zyskujemy odpowiedni poziom energii, lepsze samopoczucie i ogólnie lepszą kondycję organizmu. B12 jest koenzymem dla trzech grup enzymów: izomeraz, metylotransferaz oraz dehalogenaz.

Poza wpływem na układ nerwowy, podaż witaminy B12 jest także bardzo ważna dla właściwej syntezy czerwonych krwinek i hemoglobiny oraz w prewencji anemii.

Metylokobalaminę w monosuplementach oraz złożonych kompleksach witaminowych znaleźć można w ofercie sklepu muscle-zone.pl

Witamina D

Informacja

Witamina D należy do witamin rozpuszczalnych w tłuszczu, występuje pod trzema postaciami: kalcyferolem (witamina D1), ergokalcyderolem (witamina D2) i cholekalcyferolem (witamina D3), tworzy się pod działaniem światła słonecznego przez co najmniej 15 minut dziennie. Przy braku nasłonecznienia powinna być podawana w pożywieniu, w postaci tranu (witaminy A + D3) i olejach rybnych. Odpowiada za wchłanianie wapnia i fosforu. Jest budulcem tkanki kostnej szczególnie koniecznym w okresie ciąży, dzieciństwa i dla sportowców. Jest składnikiem suplementów diety i odżywek wśród uprawiających sport wyczynowyNiedobór witaminy D u dzieci powoduje zahamowanie wzrostu, oraz krzywicę.

Niedobór witamy D u dorosłych jest przyczyną osteomalacji.

Nadmiar witaminy D powoduje bóle głowy, łysienie, mdłości, senność, zaburzenia wzroku, bóle kości długich, odkładanie się złogów wapnia.

Dawkowanie: 400 jm (jednostek mysich) w ciągu dnia.

Cholekalcyferol

Informacja

Cholekalcyferol, czyli witamina D₃, to organiczny związek chemiczny przynależący do rodziny witamin D. Naturalnie występuje w tłustych rybach, oleju rybim, żółtkach jaj, mleku i produktach mlecznych. Jest także syntetyzowany w organizmie człowieka. Powstaje z obecnego w keratynocytach warstwy kolczystej i podstawnej naskórka 7-dehydrocholesterolu, a warunkiem koniecznym do zainicjowania tego procesu jest działanie na skórę promieni UVB o długości fali 290-315 nm.

Cholekalcyferol jest związkiem nieaktywnym biologicznie. W ustroju ulega hydroksylacji enzymatycznej – raz w wątrobie, przy udziale 25-hydroksylazy, kiedy to powstaje kalcydiol i drugi raz w nerkach, gdzie pod wpływem 1-α-hydroksylazy kalcydiol zostaje przekształcony w finalną, aktywną postać, jaką jest kalcytriol. 

Najważniejszą rolą witaminy D₃ w ustroju jest regulacja gospodarki wapniowo-fosforanowej, co bezpośrednio łączy się z prawidłową mineralizacją kośćca. Ponadto jest ona zaangażowana w proliferację i różnicowanie komórek, sekrecję insuliny, niektóre funkcje układu nerwowego, hormonalnego oraz immunologicznego.

Cholekalcyferol jest najpopularniejszą formą witaminy D, dostępną w suplementach diety. Z badań wynika, że suplementacja witaminą D w tej formie najskuteczniej i najszybciej podnosi poziom 25(OH)D3 – metabolitu będącego markerem poziomu witaminy D w organizmie.

Dawkowanie: zgodnie z normami ZDS (zalecane dzienne spożycie) dla poszczególnych grup wiekowych.  

Cysteina

Informacja

Cysteina należy do grupy aminokwasów endogennych, syntetyzowanych przez organizm, biorącym udział w detoksykacji organizmu. W połączeniu L-cysteiny z glutaminą i glicyną uczestniczy w syntezie glutationu (silnego przeciwutleniacza) oraz białek, enzymów i koenzymów. Występuje w produktach wysokobiałkowych, w mniejszych ilościach w kukurydzy i orzeszkach arachidowych. Źródłem jej pozyskiwania są również koncentraty i izolaty białka serwatkowego oraz preparaty zawierające mieszanki aminokwasów. Nie występuje w postaci monopreparatów. Jest składnikiem preparatów wykazujących właściwości detoksyczne, wspomagających pracę wątroby oraz w suplementach poprawiających kosmetykę ciała, najczęściej pod postaci l-cystyny (dwóch połączonych cząsteczek cysteiny) lub w postaci NAC.

Dawkowanie: Zwyczajowo w suplementacji 50–500 mg na dobę.

Metionina

Informacja

Metionina jest aminokwasem egzogennym, zawierającym w swym składzie siarkę. Zapewnia wielofunkcyjny metabolizm, przy nieodzownym udziale witaminy B6. Uczestniczy w syntezie fosfolipidów (np. lecytyna),  karnityny odpowiedzialnej za transport w organizmie długołańcuchowych kwasów tłuszczowych spalanych w mitochondriach komórkowych (organellach komórkowych w komórkach z wyodrębnionym jądrem), wraz z cystyną tworzy cysteinę. Pełni w organizmie funkcję przeciwutleniacza. Naturalnym źródłem pozyskiwania metioniny są pokarmy wysokobiałkowe pochodzenia zwierzęcego (jaja, mięso, ryby), roślinnego (nasiona sezamu, produkty zbożowe). Dostępna we wszystkich odżywkach białkowych i białkowo węglowodanowych, suplementach aminokwasowych typu EAA i zawierających tzw. aminokwasy całodzienne, środkach wspomagania wątroby i kosmetykach wspomagających wzrost i stan włosów, skóry i paznokci. 

Witamina B5 (Kwas pantotenowy)

Informacja

Witamina B5 (pantotenian wapnia, kwas pantotenowy, pantotenol) wchodzi w skład kompleksu witamin B. Wpływa na rozwój ośrodkowego układu nerwowego, jest budulcem komórek. W organizmie syntezowana przez bakterie jelitowe. Występuje w produktach zwierzęcych (mięso, nerki, wątroba) i roślinnych (kiełki pszenicy, otręby, orzechy, ziarno zbóż, zielone warzywa). Zapobiega zmęczeniu  i nadmiernemu stresowi, przyśpiesza gojenie skaleczeń i ran, działa stymulująco na skutki uboczne przy stosowaniu antybiotyków. Niedobór powoduje zmiany na skórze oraz trudności w krzepliwości krwi.

Pantotenian wapnia

Informacja

Pantotenian wapnia – sól kwasu pantotenowego i wapnia stosowana w celu uzupełniania podaży pierwszego z nich, należącego do grupy związków noszącej miano witaminy B5. Aktywna jest w wielu procesach biochemicznych w organizmie człowieka stanowiąc niezwykle istotny czynnik pozwalający na zachowanie homeostazy.

Odpowiednia podaż kwasu pantotenowego pozwala na zachowanie sprawnego metabolizmu dostarczanych substancji odżywczych, przez co pozwala na niezaburzone czerpanie z nich energii. Niedobory tego związku objawiać mogą się w chronicznym przemęczeniu i braku sił, szczególnie u osób aktywnych fizycznie.

Ponadto, kwas pantotenowy obecny jest na szlaku syntezy wielu istotnych hormonów, przez co jego odpowiednia podaż zapewnia zachowanie równowagi hormonalnej. Wśród hormonów zależnych od jego spożycia znajduje się testosteron, przez co niedobory kwasu pantotenowego mogą wpływać negatywnie na funkcje płciowe.

Wskazuje się również na kardioprotekcyjny wpływ kwasu pantotenowego. Sprzyja on zachowaniu prawidłowej czynności mięśnia sercowego, a także zmniejsza ryzyko powstawania zmian miażdżycowych poprzez zdolność do optymalizacji profilu lipidowego.

Skrzyp polny

Informacja

Skrzyp polny (Equisetum arvense) jest pospolitym chwastem rosnącym na glebach kwaśnych. Jego surowcem leczniczym jest ziele skrzypu polnego (Herba Equiseti) bogate źródło dlawonoidów, minerałów (potas, magnez, krzemionka rozpuszczalna w wodzie), kwasy organiczne, saponiny, fitosterole, garbniki, karoteny oraz kwas askorbinowy (witaminę C). Ziele skrzypu polnego posiada liczne właściwości pozwalające na utrzymanie organizmu w odpowiednim zdrowiu. Ma działanie diuretyczne, pobudzające metabolizm, krwiotwórcze, przeciwmiażdżycowe, przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, odtruwające,  stosowany również w dolegliwościach stawowych.  Stosowany zewnetrznie goi rany i oparzenia. Stosowanie ziela skrzypu polnego w dłuższym okresie może powodować niedobory witaminy B1 (zawiera antywitaminę B1). Szczególne zalecane używanie preparatów skrzypu polnego dla kobiet przy obfitych krwawieniach macicznych oraz dla osób starszych w chorobach wrzodowych. Preparaty ziołowe dostępne na www.muscle-zone.pl

Kwas foliowy

Informacja

Kwas foliowy - znany również jako witamina B9, jest syntetyczną wersją folianów występujących naturalnie. Również w organizmie człowieka, w celu osiągnięcia aktywności biologicznej, musi być przekształcony do folianów. W związku z tym, jego suplementacja polecana jest osobom nie mającym problemów ze sprawnością procesu metylacji.

Większości kwas foliowy kojarzy się głównie z okresem okołociążowym. Jest to jak najbardziej uzasadnione skojarzenie. Odpowiednia podaż witaminy B9 warunkuje prawidłowy rozwój płodu i zapobiega zaburzeniom wykształcania się cewy nerwowej u dziecka.

Suplementacja kwasem foliowym wykazuje również korzystny wpływ na funkcje układu nerwowego u osoby dorosłej. Niektóre źródła wskazują, że sprzyja on zachowaniu korzystnych stanów emocjonalnych. Ponadto, kwas foliowy bierze udział w procesie erytropoezy, przez co jego odpowiednia podaż umożliwia sprawną produkcję krwinek czerwonych.

Suplementację kwasem foliowym powinni rozważyć również mężczyźni borykający się z niską jakością nasienia. Wskazuje się, że wyrównanie podaży witaminy B9 sprzyja zwiększeniu zdolności reprodukcyjnych mężczyzny.

Miedź

Informacja

Miedź - mikroelement ułatwiający wprowadzenia żelaza do hemoglobiny, pozwalający na prawidłowość działania procesów antyoksydacyjnych. Jest ważnym składnikiem enzymów oddziałujących na procesy metabolizmu tlenowego, w przemianach węglowodanowych i przy tworzeniu kolagenu. Przy prawidłowej diecie nie należy używać odżywek zawierających miedź, gdyż przedawkowanie  może wywołać bezsenność, wypadanie włosów. Występuje w produktach spożywczych, takich, jak: rośliny strączkowe, podroby, śliwki, owoce morza. Związki miedzi należy używać w sposób szczególnie odpowiedzialny, gdyż wiele z nich posiada właściwości toksyczne.

Dawkowanie: Wystarczającą ilość miedzi gwarantuje prawidłowa dieta.