Wartość energetyczna

Informacja

Wartość energetyczna jest określana po podstawie składu chemicznego danego produktu żywnościowego, przy pomocy tzw. fizjologicznych równoważników energetycznych., określających wartość energii metabolicznej zawartej w 1 g składnika. Najczęściej stosowany jest równoważnik Atwatera wynoszący: dla białka 4 kcal/g, dla węglowodanów 4kcal/g i dla tłuszczu 9kcal/g.

Białko

Informacja

Białko (proteiny, polipeptydy) jest polimerem, którego podstawowymi jednostkami (monomerami) są aminokwasy. Białko zbudowane jest z atomów węgla, tlenu, azotu, wodoru oraz siarki, i jest elementarnym składnikiem odżywczym niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu, budulcem i składnikiem tkanek, wchodzą w skład hormonów i enzymów oraz innych substancji bioaktywnych. Białko warunkuje prawidłowy metabolizm oraz przebieg procesów energetycznych, a także wszystkich innych procesów życiowych. Źródłem naturalnego pozyskania białka są pokarmy pochodzenia zwierzęcego (m.in. mięso, ryby, jaja, nabiał) i roślinnego )rośliny strączkowe, soja). Niedobór protein prowadzi do niedożywienia białkowego i znacznego osłabienia organizmu. Może prowadzić do anemii, zmniejszenia odporności immunologicznej, zwiotczenia mięśni, zaburzeń układu trawiennego. Również przedawkowanie białka jest niewskazane, gdyż może doprowadzić do zakwaszenia organizmu i zaburzać pracę układu pokarmowego oraz wzrost stężenia homocysteiny we krwi. Jest składnikiem wielu suplementów i odżywek koniecznych do właściwego funkcjonowania organizmu, zarówno wykazującego się małą aktywnością fizyczną, jak i trenujących konkurencje siłowe i wytrzymałościowe.

Dawkowanie: sportowcy w dyscyplinach siłowych ok. 1,7 – 2,5 g/1 kg masy ciała; sportowcy dyscyplin wytrzymałościowych i wytrzymałościowo-siłowych ok. 1,3 – 2g/1 kg masy ciała, osoby o niskiej aktywności ok. 0,8 – 1,1 g/1kg masy ciała/24h. W szacowaniu ilości spożywanego białka należy uwzględnić spożycie innych składników odżywczych (węglowodanów i tłuszczy)

Węglowodany

Informacja

Węglowodany są podstawowym składnikiem odżywczym. Dzieli się je na: cukry proste (monosacharydy), dwucukry (disacharydy) i wielocukry (polisacharydy). Pod względem przyswajalności przez organizm ludzki dzieli się węglowodany na: przyswajalne tj. takie, które ulegają strawieniu w przewodzie pokarmowym przenosząc energię do tkanek i komórek (m.in. skrobia, fruktoza) i nieprzyswajalne, odporne na działanie enzymów trawiennych (np. błonnik). Wpływają na poziom glukozy we krwi (indeks glikemiczny) i gospodarkę insulinową (indeks insulinowy). Największe zapotrzebowanie na węglowodany następuje przed aktywnością fizyczną lub w jej trakcie, gdyż potęgują zdolności wysiłkowe, spożywane po wysiłku zapewniają regenerację organizmu. W diecie sportowej duże znaczenie ma tempo wchłaniania węglowodanów i reakcja na nie organizmu. Dostępne w postaci monopreparatów oraz wchodzą w skład preparatów energetycznych, odżywek, stacków kreatynowych, boosterów azotowych.

Dawkowanie: wg statystyk Instytutu Żywności i Żywienia, węglowodany powinny zawierać 50 % wartości energetycznej dobowego spożycia. W niektórych dietach stosuje się szczątkowo spożycie węglowodanów nie przekraczające 30g/24h.