Witamina B3 to wspólna nazwa, jaką określa się dwa różne związki: niacynę (kwas nikotynowy) i nikotynamid (amid kwasu nikotynowego). Niacynę nazywa się również z „witaminą PP”, ponieważ stanowi ona czynnik przeciwpelagryczny i zapobiega groźnej chorobie - pelagrze (z ang. Pellagra-Preventing Factor). Co ciekawe, odkrycie witaminy B3 wiąże się z badaniami prowadzonymi nad nikotyną. To właśnie wtedy z wątroby wyodrębniono aktywny biologicznie składnik, zdolny do ochrony przed pelagrą i zespołem krowiego języka. Z czasem udowodniono, że substancja ta jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu, dlatego została włączona w poczet witamin.
Najważniejsze funkcje witaminy B3
Witamina B3 jest zaangażowana w syntezę i rozkład węglowodanów, aminokwasów i kwasów tłuszczowych. Bierze ona udział w przemianach metabolicznych, które mają na celu uwolnienie energii, dlatego może przyczyniać się do zmniejszenia zmęczenia. Witamina ta uczestniczy również w powstawaniu czerwonych krwinek. Oprócz tego pomaga zachować w dobrej kondycji skórę i błony śluzowe. Podobnie jak inne witaminy z grupy B, jest też bardzo ważna dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego i utrzymania właściwych funkcji psychologicznych.
Źródła witaminy B3
Co ciekawe, ludzki organizm, a konkretnie wątroba, może samodzielnie syntetyzować niacynę. Substratem do jej produkcji jest tryptofan, a cały proces przebiega z udziałem enzymów wymagających obecności witamin B2, B6 oraz enzymów, które zawierają żelazo. Jednak nie dosyć, że jest to proces skomplikowany i zależny od dostępności wielu substancji, to jeszcze wyprodukowane ilości nie wystarczają do tego, aby pokryć zapotrzebowanie organizmu. Stąd konieczność dostarczania tej witaminy ze źródeł zewnętrznych.
Witaminę B3 można znaleźć w wielu produktach roślinnych i zwierzęcych. Zawiera ją mięso, ziarna zbóż, orzechy, a nawet ziarna kawy. Niedobory można wyrównać podając tę witaminę doustnie albo w postaci zastrzyku, domięśniowo.
Skutki niedoboru witaminy B3
Poważny deficyt witaminy B3 prowadzi do rozwoju pelagry. Niewielkie niedobory mogą skutkować zwolnieniem metabolizmu, zmniejszeniem tolerancji na zimno czy problemami dermatologicznymi (zapalenie jamy ustnej, zapalenie języka, zmiany na skórze). Niedobór niacyny może również źle wpływać na układ nerwowy, czego objawem będzie poirytowanie, słaba pamięć i koncentracja, duże zmęczenie, apatia.
Skutki nadmiaru witaminy B3
Bardzo wysokie dawki witaminy B3 nie są wskazane i mogą powodować liczne problemy, począwszy od dermatologicznych po te związane z pogorszeniem widzenia. W przypadku dawek farmakologicznych również można spotkać się z dość nieprzyjemnym, ale zupełnie niegroźnym objawem, jakim jest trwające kilkanaście minut zaczerwienie skóry (tzw. rumieniec niacynowy).
Paczka z magazynu UK 