Kalorie

Informacja

Kalorie to umowna nazwa jednostki wyrażającej wartość energetyczną pożywienia, zapotrzebowanie i wydatków energii przez organizm człowieka, którą w rzeczywistości jest 1 kilokaloria (1 kcal). 1 kilokaloria jest to ilość energii cieplnej koniecznej do podgrzania 1 g wody i 1 stopień Celsjusza. W układzie SI jednostką energii cieplnej  jest 1 dżul (1J), równy w przybliżeniu 4,185 kcal.

Wartość energetyczna jest określana po podstawie składu chemicznego danego produktu żywnościowego, przy pomocy tzw. fizjologicznych równoważników energetycznych.. Najczęściej stosowany jest równoważnik Atwatera wynoszący: dla białka 4 kcal/g, dla węglowodanów 4kcal/g i dla tłuszczu – 9kcal/g.

Wartość energetyczna wykonywana przy tzw. „bombie kalorycznej” stanowi równoważnik energetyczny fizyczny, wynoszący: 4,1 kcal na 1 g węglowodanów, 5,65 kcal na 1 g białka, 9,45 kcal na 1 g tłuszczu.

Wartość odżywcza, określa stopień przydatności produktu żywnościowego do realizacji funkcji życiowych człowieka, tym wyższa im wyższa jest jej biodostępność i mniejsza ilość jej spożywania dla uzyskania efektów.

Cukry

Informacja

Cukry są głównym łatwo przyswajalnym paliwem w organizmie. Dzielimy je na monosacharydy (cukry proste) – glukoza (cukier gronowy), fruktoza (cukier owocowy) ; dwucukry (di-sacharydy) – laktoza, maltoza, sacharoza; cukry złożone – skrobia. Większość z nich w procesie spalania przechodzi w glukozę. Cukry charakteryzują się słodkością i podwyższają indeks glikemiczny (wyjątkiem jest fruktoza). Najzdrowszym źródłem pozyskiwania cukrów prostych jest dieta zawierająca tzw. Produkty pierwszego przemiału oraz świeże owoce i warzywa w postaci nieprzetworzonej.

Przy obciążeniach siłowych spożywane w trakcie treningu opóźniają objawy zmęczenia, wpływając na odpowiednie nawodnienie organizmu i zachowanie części glikogenu. Po skończonym treningu przyspieszają regenerację organizmu i uzupełniają wydatki energetyczne. Nadmiar cukrów prostych powoduje nagromadzenie nadmiaru tłuszczu i wzrost tkanki tłuszczowej.  Zaleca się odpowiedzialne korzystanie z cukrów prostych u diabetyków, zarówno w przypadku hiperglikemii (poziomu cukru przewyższającego dopuszczalne normy), jak i hipoglikemii (poziomu cukru spadającego poniżej dolnej granicy normy). Nadmiar spożywania cukrów prostych może powodować próchnicę zębów.

Cukry proste wchodzą w skład wielu suplementów diety, najczęściej stosowane w preparatach węglowodanowo-białkowych i węglowodanowych.  

Dawkowanie: Uprawiającym wyczynowo sport zaleca się spożywanie cukrów prostych jedynie podczas wysiłku i bezpośrednio po zakończeniu treningu.

Witamina C

Informacja

Witamina C (kwas askorbinowy) należy do witamin rozpuszczalnych w płynach, może być pobierana z produktów spożywczych (owoce i warzywa), lub jako specyfik uzyskany syntetycznie. Największe jej zasoby znajdują się w: brokułach, brukselce, jarmużu, owocach czarnej porzeczki i głogu, owocach cytrusowych, pomidorach, włoskiej kapuście, ziemniakach. W zasadzie spożywanie witaminy C z produktów spożywczych nie ogranicza ilości przyswajanej. Witamina C (kwas askorbinowy) jest silnym antyutleniaczem,  ma działanie antytoksyczne, zwiększające system odpornościowy (immunologiczny), na skutek likwidacji zagrożeń zakażenia bakteryjnego. Witamina C zapobiega pękaniu naczyń krwionośnych, wpływa na poziom cholesterolu we krwi. W sposób zasadniczy zwiększa wchłanianie żelaza. Hamuje rozwój komórek rakowych. Obniża poziom stresu.

Niedobór witaminy C powoduje nieprawidłowy rozwój tkanki łącznej, pękanie naczyń włoskowatych, zaburzenia w wapnieniu tkanki kostnej, utrudnione wchłaniane żelaza, szkorbut. Przy braku witaminy C źle goją się wszelkiego rodzaju zranienia. Niedobór witaminy C może być powodowany paleniem papierosów; każdy papieros niszczy do 100 mg witaminy C.

Dawkowanie: Zapotrzebowanie dobowe wynosi 60–80 mg. Nie ogranicza to możliwości spożywania wyższych dawek. Pewne skutki uboczne mogą wystąpić jedynie przy dłuższym  zażywaniu syntetycznej witaminy C.

Kwas askorbinowy

Informacja

Kwas askorbinowy – witamina C. Jej aktywna biologicznie forma to izomer L, który skręca światło spolaryzowane w prawo, jest więc prawoskrętny (nie istnieje lewoskrętna witamina C). Jest silnym przeciwutleniaczem, redukuje ilość wolnych rodników, ograniczając stres oksydacyjny, który jest czynnikiem prowadzącym do apoptozy komórek, przez co wskazywany jest jako jedna z przyczyn zwiększonego tempa starzenia się.

Wspiera funkcje układu immunologicznego, zwiększa odporność organizmu. Jest niezbędnym elementem na szlaku syntezy kolagenu, przez co korzystnie wpływa na stan tkanki łącznej. Wspiera w ten sposób również gojenie się ran oraz zwiększa wytrzymałość naczyń włosowatych. Bierze udział w przemianach tyrozyny i karnityny, a także niektórych substancji odżywczych, przez co ma wpływ na metabolizm. Może również oddziaływać na funkcje układu nerwowego, zmniejszając uczucie zmęczenia psychicznego.

Zwiększenie podaży witaminy C jest sugerowane szczególnie w okresach zwiększonego obciążenia organizmu, w stanach pochorobowych oraz w celu przyspieszenia regeneracji. Wskazaniem do przyjmowania jej w zwiększonych dawkach jest również ciężka praca fizyczna oraz intensywne treningi.